Kanserli Hastaya Bakım Veren Aile Üyelerinin Bakım Yükleri ve Öfke İfade Tarzları Arasındaki İlişki ve Etkileyen Faktörler

Abstract

Amaç: Bu araştırma kanser hastalarına bakım veren aile üyelerinin bakım yükü ve öfke ifade tarzları arasındaki ilişkiyi ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla tanımlayıcı ve ilişki arayıcı tasarımda gerçekleştirilmiştir.Yöntem: Araştırma, Ocak 2013-Ocak 2015 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini Erzurum Atatürk Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi ve Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi onkoloji kliniklerinde ayakta veya yatarak tedavi gören kanser hastalarına bakım veren toplam 250 hasta yakını oluşturmuştur. Araştırmanın verileri Tanıtıcı Bilgi Formu, Bakım Verme Yükü Ölçeği ve Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzı Ölçeği kullanılarak toplanılmıştır. Toplanan veriler bilgisayar ortamında frekans ve yüzdelik dağılımlar, bağımsız gruplarda t-testi, tek yönlü Varyans analizi, Mann Whitney U testi, Kruskal Wallis testi ve Pearson Korelasyon analizi ile değerlendirilmiştir.Bulgular: Araştırmaya katılan bakım vericilerin çoğunun %37.6'sının köyde yaşadığı, %53.2'sinin kadın, %30.8'inin ilkokul mezunu, %52'sinin geliri giderinden az ve %57.6'sının evli olduğu tespit edilmiştir. Bakım verenlerin algıladıkları bakım yükünün haŞ f düzeyde olduğu, ayrıca öfke dışta ve öfke içte düzeylerinin orta, öfke kontrol ve sürekli öfke seviyelerinin ise yüksek düzeyde olduğu bulunmuştur Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzı Ölçeği'nin sürekli öfke, öfke içte ve öfke dışta alt boyut puan ortalamaları ile Bakım Verme Yükü Ölçeği'nin toplam puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak pozitif yönde anlamlı bir ilişki; öfke kontrol alt boyut puan ortalaması ile Bakım Verme Yükü Ölçeği'nin toplam puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak negatif yönde anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Sonuç: Bakım verenlerin demografi k bulguları bakım verme yükü puanını etkilemektedir. Ayrıca bakım verenlerde öfke kontrolü sağlandık- ça bakım verme yükü puanı olumlu yönde etkilenmektedir.

Aim: This research was carried out to determine the relation between caretaking burden and anger expression styles of the family members who were taking care of a cancer patient. Methods: This research was carried out between January 2013 and January 2015 at Erzurum Atatürk University Research and Implementation Center and Region Education and Research Hospital Oncology Service Clinics comprised 250 patients' relatives who accompanied a cancer patient being treated standing or in bed. The research data were gathered using the Explanatory Information Form, Caretaking Burden Scale, and Constant Anger and Anger Expression Style Scale. The accumulated data were evaluated with Unidirectional Variance analysis, Mann Whitney U Test, Kruskal Wallis test, and Pearson Correlation analysis. Results: It was found that the research participants had a distribution of 37.6% living in villages, 53% female, 30% elementary school graduate, 52% with expenditures over income and 57% married. It was also found that the perceptional caretaking burden level was low, while the constant anger, external anger, and internal anger level was medium and the constant anger and anger management level was high. It was indicated that there was a statistically meaningful relationship between the subscale point average of the Constant Anger and Anger Expression Style Scale and the sum average of the Caretaking Burden Scale in a positive direction, while there was a statistically meaningful relationship between the anger management subscale average and the sum average of the Caretaking Burden Scale in a negative direction. Conclusion: The demographic fi ndings of the caregivers have shown an effect on the caretaking burden score. Also, as caretakers control anger, the caregiving burden score is affected positively.