Samsun - Bafra Ovası topraklarının CBS yardımıyla verimlilik indekslerinin (PI) belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmayla Samsun-Bafra topraklarının coğrafi bilgi sistemi (CBS) yardımıyla verimlilik durumlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla ilk olarak daha önce yapılmış 1:25.000 ölçekli temel toprak haritalarından çalışma alanına ait haritalama birimleri ve metot için gerekli olan parametreler belirlenmiştir. Değerlendirmeye alınan faktörlerin oransal değerleri karakök formülü yardımıyla arazi verimlilik indeks (PI) değerleri hesaplandıktan sonra her bir HB'in PI sınıfları belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre çalışma alanının tamamı 79255.2 ha'dır. Bunun % 7'si (5547.8 ha) su yüzeyi, sahil kumulları ve yerleşim yeri, büyük bir kısmını oluşturan, arazilerin % 62.4 (5028.0 ha) verimlilik yönünden çok verimli ve verimli (ive II), % 9.0 (7216.9 ha) orta (III), % 12.5 (1010.5 ha) tarımsal kullanım yönünden toprakların verimlilik özellikleri bakımından verimsiz (IV) ve % 9.1 (7368.6 ha) alanın ise çok verimsiz olduğu belirlenmiştir. Ayrıca toprakların tarımsal kullanıma engel olan verimlilik parametreleri belirlenmiş ve dağılımları haritalar ile gösterilmiştir. Buna ilaveten, CBS sistemi kullanarak çalışma alanına ait bir toprak veritabanı oluşturulmuştur.

The aim of this research was determination of soil productivity index of Samsun-Bafra Plain by using GIS system. First of all land mapping units and some parameters that require for this method were determined from 1: 25.000 scale basic soil maps which were prepared before. After land productivity index (PI) taken into rating of soil criteria factories consideration was calculated by using square root formula, productivity classification was determined for each land mapping unit. According to the results, total study area is 79255.2 ha and 7 % (5547.8 ha) of this area is various land uses (water surface, coastal sandy area and settlement places etc.). While most of the study area's soil productivity (62.4 %-5028.0 ha) consist of excellent and good classes (land II) in terms of agricultural productivity, it was found that 9.0 % (7216.9 ha) of study area has moderate (III), 12.5 % (1010.5 ha) of it has poor (IV) and rest of its soil (9.1 %) has very poor (V). In addition that, some parameterises that limit for using agricultural practises were determined and generated their maps. Furthermore soil database of the study area was formed using GIS technique