Siirt ?li Bazı Arazi ve Toprak Özelliklerinin Coğrafi Bilgi Sistem Analizleriyle Değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı Siirt ili bazı arazi ve toprak özelliklerinin Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) kullanılarak belirlenmesi ve veritabanının oluşturulmasıdır. Çalışma alanı 562619.5 hektardır. Araştırmada öncelikle Siirt iline ait topoğrafya haritası kullanılarak arazinin sayısal yükselti modeli oluşturulmuş ve eğim, bakı, yükselti ve kabartı haritaları üretilmiştir. Ayrıca çalışmada, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan verilerin yanı sıra, İle ait iklim verilerinden de yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bilgilere göre, Siirt ilinin batı kesimi daha düz ve düze yakın ovalık arazilerden oluşurken, kuzeyi ve doğusunda rakım yüksektir. Bu yüzden eğim değerleri kuzey ve doğu bölgelerinde yüksek, batıda ise düşüktür. Siirt ilinin yarısından çoğunda yaklaşık % 65inde kahverengi orman toprağı bulunur. Arazi kullanım haritasına baktığımızda ilin % 44lük kısmının fundalık, % 31lik kısmının ise meralık arazilerden oluştuğu görülmektedir. Erozyon haritasının incelenmesi sonucu ise Siirt ilinin yaklaşık % 90ında orta, şiddetli ve çok şiddetli erozyon olduğu görülmüştür. İşlemeli tarıma uygun araziler ilde oldukça sınırlıdır. Siirt ili toplam alanının sadece % 9luk kısmı I., II. ve III. sınıf kabiliyete sahip alanlardan oluşmaktadır. Toprak derinlik haritası incelendiğinde ise % 85 oranıyla sahanın büyük kısmının çok sığ ve sığ topraklardan oluştuğu görülmektedir. Derin ve çok derin toprakların ise batıda ovalık arazilerde ve vadilerde küçük alanlarda yer alır.

The main aim of this research was to determine some land and soil characteristics of Siirt province and to make database using Geographic Information System (GIS). The study area covers about 562619.5 ha. Firstly, digital elevation model was formed using topographic map of the Siirt province and after this process slope, aspect, elevation and hill shade maps were also produced. In addition to that, some data produced General Directory of Rural Services and climate data were used in this study. According to study results, west part of the Siirt province has almost flat area whereas, hilly and mountain area locate in north and east part of it. Therefore, slope degree increase from west to north and east ways. More than half of the study areas soil types (65%) is Brown forest soils. Besides, according to land use and land cover map about 44% and 31% of the study area covers by shrubbery-brush and pastures, respectively. According to erosion maps, approximately %90 of the Siirt province lands has medium, severe and very severe erosion problem. Lands that are suitable for agricultural activities are very limited in Siirt Province. Only about 9% of the total land was classified as I, II and III land capability classes. Moreover, investigated depth map of the study area about 85% of the study area has very shallow and shallow soil depth. Deep soils found on plain and valley located at west part of the study area.