Burdur, Isparta ve Eskişehir illerindeki örtüaltı sebze yetiştiriciliğinde sorun olan kök-ur nematodları (Meloidogyne spp.)'nın fungal ve bakteriyel patojenlerinin belirlenmesi üzerine araştırmalar

Abstract

Örtüaltı sebze yetiştiriciliğinin yaygınlaştığı ve Kök-ur nematodlarının sorun olduğu bilinen Burdur, Isparta ve Eskişehir illerinde 2002-2006 yılları arasında yürütülen bu çalışmanın ana materyalini, örtü altı sebze yetiştirilen alanlardan alınan toprak ve urlu kök örneklerinden elde edilen Kök-ur nematodları di?ileri, 2. dönem larvaları ile bu di?iler ve yumurta paketlerinden elde edilen fungus kültürleri olu?turmu?tur. Toprak ve kök örnekleri, yöredeki sebze yetiştirilen alanları temsil edecek ?ekilde sebze çeşitlerine dikkat edilmeksizin örtüaltı alanların en az % 10?undan alınmıştır. Sözkonusu urlu kökler ve toprak örnekleri ekstraksiyona tabi tutularak Kök-ur nematodları elde edilmiştir. Kök-ur nematodlarının tür teşhisleri, urlu köklerden elde edilen dişilerden yapılan genital preparatlardan ve topraktan elde edilen 2. dönem larvalardan yararlanılarak yapılmıştır. Çalışmada kapsamında alınan örneklerde Kök-ur nematodu türlerinden, Meloidogyne javanica (Treub), M. incognita (Kofoid and White) ve M. hapla (Chitwood) tespit edilmiştir. Bu türlerden M. javanica ve M. incognita dişileri ve yumurta paketlerinden Paecilomyces, Fusarium, Aspergillus ve Penicillium cinslerine ait fungal izolatlar elde edilmiştir. Elde edilen funguslardan Fusarium solani, Aspergillus sp. ve Penicillum sp. saprofitik funguslar olup, nematodlara karşı biyolojik mücadele çalışmalarında çok etkili olmadıkları bilinmektedir. Çalışmalar sonucu izole edilen diğer fungus Paecilomyces ise bitki paraziti nematodlarına karşı başarılı aktivitesi ile önemli bir biyolojik mücadele fungusu olduğu bilinmektedir. Bu nedenle patojenite testleri nematodlarla biyolojik mücadelede oldukça ümitvar olan bu fungus izolatı ile yürütülmüştür. Bu izolat P.lilacinus olarak teşhis edilmiştir. P. lilacinus ile yapılan patojenite denemesinde laboratuarda üretilen saf kültürden elde edilen M. incognita ve M. javanica yumurtaları kullanılmış ve P. lilacinus?un 3. gün sonunda bu iki türe karşı %100 oranında etkili olduğu ortaya konmuştur. Elde edilen bakteri izolatlarından birinin kök-ur nematodları üzerinde yapılan patojenite testleri sonucu nematod içerisinde geliştiği gözlenmiştir. Bu izolatının te?his çalışmaları sonucu biyokimyasal özelliklerine göre Telluria chitinolytica (Pseudomonas mixta) olduğu belirlenmiştir.

This study was conducted to determine the pathogen of root knot nematodes in Burdur, Isparta and EskiĢehir provinces during 2002-2006 where protected vegetables are commonly produced and it is known that root knot nematodes become a problem. The main material of the study are soil samples and juveniles and females of root knot nematodes collected from galls of the plants as well as fungi cultures obtained from egg mass. Soil and plant samples are collected randomly from 10% of protected vegetable production areas in survey region. Root knot nematodes are obtained by extracting soil samples and galls. For the identification of the species of root knot nematodes, perennial paterns of females and second stage juveniles are used. Meloidogyne javanica (Treub), M. incognita (Kofoid and White) and M. hapla (Chitwood) are identified from the samples collected. Fungal isolates of Paecilomyces, Fusarium, Aspergillus and Penicillium genuses are obtained from M. javanica and M. incognita females and egg masses. Among the fungi isolated, Fusarium solani, Aspergillus sp. and Penicillum sp. are saprophytic fungi and are known not to be used in biological control studies. The other fungus isolated, Paecilomyces, is an important biologic agent of root knot nematodes. This isolate is identified as P. lilacinus. In pathogenity tests performed, the eggs of M. incognita and M. javanica pure cultures are used and at the end of the 3rd day P. lilacinus is found to be 100% effective against these two species. One of the bacteria isolated was determined that killed the root knot nematodes according to the pathogenicity test and grown in nematode. By the result of biochemical properties of the isolate, it‟s identified as Telluria chitinolytica (Pseudomonas mixta).