Samsun il merkezinde doğum sonrası depresyonu prevalansı ve risk faktörleri

Abstract

AMAÇ: Bu çalışma Samsun il merkezinde doğum sonrası depresyon(DSD) prevalansını ve DSD’unun ortaya çıkmasında rolü olabilecek risk faktörlerini belirlemek amacıyla planlanmıştır. Gereç YÖNTEM: Kesitsel tipteki araştırma, 01 Mart – 30 Nisan 2002 tarihleri arasında Samsun il merkezinde bulunan 20 sağlık ocağı bölgesinde yürütülmüştür. Çalışmaya 01.Ocak–28 Şubat.2002 tarihleri arasında doğum yapmış ve sağlık ocağı ebeleri tarafından izlenen 380 anne katılmıştır. Annelere doğum sonrası 8. haftada demografik bilgi formu ve Edinburgh Doğum Sonrası Depresyon Ölçeği (EDSDÖ) verilmiş ve kendilerinin doldurmaları istenmiştir. Bu ölçekten 12’nin üzerinde puan alanlar, DSD’u olarak kabul edilmiştir. BULGULAR: Katılımcıların yaş ortalaması 26.9 0.3 yıl olup, annelerin 88(%23.1)’inde DSD’u saptanmıştır. Olası risk faktörlerinden sosyal güvenceye sahip olmama (p0.01), annede (p0.001) ve ailesinde geçirilmiş ruhsal rahatsızlık öyküsü (p0.01), sorunlu evlilik ilişkisi (p0.01), eğitim düzeyi düşük eşe sahip olma (p0.01) ve normal doğum yapmış olma (p0.01) depresyonlu grupta depresyonu olmayan gruba göre istatistiksel olarak anlamlı şekilde daha fazla bulunmuştur. Lojistik regresyon modelinde ise, sosyal güvencenin olmaması [OR2.0, (1.1-3.5)], annede geçirilmiş ruhsal rahatsızlık öyküsünün olması [OR3.6, (1.6-7.9)] ve vajinal yoldan doğum yapmış olmak [OR2.0, (1.1-3.5)] DSD için risk faktörü olarak belirlenmiştir. SONUÇLAR: DSD’nun, anne, bebek ve aile üzerindeki olumsuz etkilerinin önlenebilmesi için DSD açısından risk taşıyan gebe ve loğusaların ebe, hemşire gibi sağlık çalışanları tarafından daha uzun süre izlenmeleri ve uygulaması kolay bir ölçek olan EDSDÖ ile değerlendirilmesinin yararlı olacağı düşünülmektedir.

PURPOSE: The purpose of this study was to determine the prevalence and the risk factors of postpartum depression (PPD) a crosssectional study was conducted in Samsun, in Turkey. METHODS: A cross-sectional study was conducted between March 1 and April 30, 2002 at the all of 20 primary health care centers in Samsun, Turkey. The study included 380 women, gave birth in January 1 - February 28, 2002. Each woman filled Edinburgh Postpartum Depression Scale by herself in eighth week postpartum and a syndromal depression point was assessed. Resultts: The mean age of the participants was 26.9 ± 0.3 yr old and 88(23.1%) mothers had PPD. There were statistically significant differences between depressed and non-depressed mothers in social insurance (p<0.01), previous psychiatric disorder (p<0.001), family history of psychiatric disorder (p<0.01), couple relation (p<0.01), education level of spouse (p<0.01) and type of birth (p<0.01). Using multivariate analyses with logistic regression, in which PPD was taken as dependent variable and social insurance, previous psychiatric disorder, family history of psychiatric disorder, couple relation, education level of spouse and method of birth were independent variables, absence of social insurance [OR2.0, (1.1-3.5)], previous psychiatric disorder [OR3.6, (1.6-7.9)], and vaginal delivery [OR2.0, (1.1-3.5)] were found to be associated with development of PPD. CONCLUSION: Leaving depressed mothers untreated not only causes profound suffering, it may also bring about marital estrangement, absenteeism from work, child abuse, cognitive and emotional maldevelopment of the infants, and sometimes, suicides and infanticides. Universal screening for PPD using the EPDS can be successfully implemented in primary care practices and may be associated with a significant increase in the rate of recognition, diagnosis and treatment of PPD.