Okul Müdürlerinin Dönüşümcü Liderlik Özellikleri ile Öğretmenlerin Mesleki Benlik Saygıları Arasındaki İlişkiye Yönelik Öğretmen Algıları

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ilkokul, ortaokul ve lise öğretmenlerinin algılarına göre okul müdürlerinin dönüşümcü liderlik özellikleriyle öğretmenlerin mesleki benlik saygıları arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Araştırmanın evrenini 2014-2015 eğitim öğretim yılında Muğla ili Menteşe merkez ilçesinde ilkokul, ortaokul ve lise olmak üzere toplam 73 okulda görev yapan 1280 öğretmen oluşturmaktadır. Örneklem ise tabakalı örnekleme yöntemi ile belirlenen Menteşe merkez ilçede ilkokul, ortaokul ve lisede görev yapan 369 öğretmenden oluşmaktadır. Bu çalışma ilişkisel tarama modeli ile geliştirilmiş nicel bir araştırmadır. Veriler Avolio ve Bass’ın (1995) geliştirdiği ve Çakar (2002) tarafından Türkçeye uyarlanan Dönüşümcü Liderlik Anketi ve Arıcak'ın (1999) geliştirdiği Mesleki Benlik Saygısı Ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin analizinde yüzde, frekans, aritmetik ortalama, standart sapma hesapları, Pearson Korelasyon Katsayısı ile Anova Testi, t-Testi ve Tukey HSD Testi kullanılmıştır. Öğretmenlerin okul müdürlerinin dönüşümcü liderlik özellikleriyle ilgili algılarında, öğretmenlerin görev yaptıkları kurum türü, cinsiyet ve kıdem değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermektedir. Öğretmenlerin mesleki benlik saygıları ile ilgili algıları, öğretmenlerin görev yaptıkları kurum türü, cinsiyet ve kıdem değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermektedir. Araştırma sonucunda yapılan korelasyon analizinde öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin dönüşümcü liderlik özellikleri ile öğretmenlerin mesleki benlik saygı düzeyleri arasında orta düzeyde, pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür.

The aim of this study is to determine the relationship between school principals’ transformational leadership features and teachers’ occupational self esteem according to primary, elementary and high schools teachers’ perceptions. The population of the study comprises of 1280 teachers working at 73 primary, secondary and high schools during 2014-2015 academic year in Menteşe district of Muğla province Muğla in and the sample consists of 369 teachers who work in these schools and are chosen by cluster sampling method. This study is a quantitative research which is designed with relational screening model. The data of the research have been gathered with “Transformational Leadership Scale” developed by Avolio and Bass (1995) and adapted to Turkish by Çakar (2002) and “Occupational Self Esteem Scale” developed by Arıcak (1999). The data were analysed with descriptive statistics, t-test, Anova, Tukey HSD and Pearson Correlation Analysis. As a result of the research, a positive, meaningful and medium level relationhip has been found between school principals’ transformational leadership features and teachers’ occupational self esteem. Also, it has been found that the teachers’ perceptions about both the principals’ transformational leadership features and their occupational self esteem show significant differences in terms of the variables of school type, gender and lenght of teaching experience.