İşkodra Vilayetinde İlköğretim Okullarının Giderlerinin Temini

Abstract

Tanzimat devrinde Osmanlı Devleti eğitimin yaygınlaşması konusundaki çalışmalarına hız vermiştir.Eğitimli kadrolara duyulan ihtiyaç ile birlikte vatandaşlarının bilinçlendirilmesi bunun temel nedeniydi. Kitlelerineğitilmesi ile devletin aşmaya çalıştığı sistematik sorunların üstesinden gelinebilecekti. Bunun için eğitimin en genelanlamıyla yaygınlaştırılması amaçlanmıştır. Yapılacak yeniliklerin neler olduğuna dair sistemli çalışmanın bir ürünüolarak düzenlemeler yapılmıştır. Buna göre eğitim kademelere ayrılmıştır. İlk kademede ise sıbyan okulları vardı.Daha sonra iptidai adında yine aynı kademede yer alan okulların bulunduğu bir yapı ortaya çıkmıştır. Devletbahsedilen ilköğretim okullarının yaygınlaştırılması için çaba sarf etmiştir. Fakat eğitimle ilgili mevzuat gereğince ilkkademe okullarının giderleri eskisi gibi vatandaşların sorumluluğuna bırakılmıştır. Bu durum İşkodra gibi askerî vesiyasi bakımdan önemli noktadaki yerler için bazı sorunlara neden olmuştur. Nitekim vilayetin kuzeyinde, İşkodrasancağında, eğitim için gereken miktarda gelir toplanamamaktaydı. Vilayetin diğer sancağı olan Draç'ta ise durumkısmen iyiydi. Ancak vilayet dâhilindeki yabancı ve gayrimüslim okullarının sayı ve nitelikleri Osmanlı yetkilileriniharekete geçirmiştir. Yabancı devletlerin bir propaganda aracı olarak kullandıkları okulların yanında OsmanlıDevleti’nin kendi okullarını yaygınlaştırması ihtiyacı duyulmuştur. Bunun için gereken kaynak ise mevzuata rağmenmerkez bütçesinden karşılanmıştır. Böylece konumu itibarıyla önemli görülen İşkodra vilayetinde okullar vasıtasıyladevletin varlığı korunmak istenmiştir. Bu çalışmada İşkodra vilayetinde ilköğretim okulları için gereken malikaynağın nasıl elde edildiği belirlenmeye çalışılmıştır.

In the Tanzimat period, the Ottoman Empire accelerated its studies on the issue of the spread ofeducation.. The basic reason for this was the awareness of the citizens along with the need for educated staff. Withthe training of the masses, the state could overcome systematic problems that it tried to overcome. For this purpose itwas aimed to extend education in the most general sense. Arrangements had been made as a product of a systematicstudy of what innovations will be made. Accordingly, education is divided into stages. In the first level, there werethe schools of the sıbyans. Later, a building with the name of iptidai was found at the same level. The state has madeefforts to extend the said primary schools. However, according to legislation on education, the expenses of the first-tier schools were left to the responsibility of the citizens like the old ones. This had caused some problems formilitary and political important places such as Shkodra. Indeed, in the northern part of the province, in the sanjak ofthe Shkodra, income could not be collected for the amount required for education. The situation was partly good inDrac, the other sanjak of the province. However, the numbers and qualities of the foreign and non-muslim schools inthe province had moved the Ottoman authorities into action. In addition to the schools that foreign states used as ameans of propaganda, the Ottoman State needed to expand its schools. The source for this was met from the centralbudget despite the legislation. Thus, in the Shkodra province, which was regarded as important in terms of itsposition, it was desired to preserve the state's existence through schools. In this study, it was attempted to determinehow financial resources for primary schools in the province of Shkodra were obtained.