Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinde uyarıcı işleme hassasiyeti ile depresyon ilişkisi

Abstract

Amaç: Çalışmamız Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinde Uyarıcı İşleme (Duyusal İşlemleme) Hassasiyeti (DİH) ve alt boyutları ile depresyon arasındaki ilişkinin değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Gereç ve Yöntem: Kesitsel ve tanımlayıcı özellikteki bu çalışma Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi dönem 1,2,3,4,5,6 öğrencilerinde yapılmıştır. Çalışmaya 235 öğrenci katılmıştır. Literatür taranarak oluşturulan anket formu üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde sosyodemografik bilgiler, ikinci bölümde Uyarıcı İşleme Hassasiyeti Ölçeği (DİHÖ) ve üçüncü bölümde Beck Depresyon Envanteri (BDI) yer almaktadır. Veri analizi için SPSS 25.0 paket programı kullanılmıştır. Ölçek ve alt ölçek puanları arasındaki ilişkiyi belirlemek için parametrik testlerden pearson korelasyon analizi yapılmıştır. Ölçek ve alt boyutlar ile sosyodemografik veriler arasındaki ilişki için parametrik testlerden Independent simple t testi ve ANOVA testi uygulanmıştır. Gruplar arasında anlamlı fark çıkması durumunda, anlamlılığın hangi gruplar arasında olduğunu belirlemek için LSD Post-Hoc testi yapılmıştır. p<0,05 istatistikçe anlamlı kabul edilmiştir. Bulgular: Öğrencilerin yaş ortalaması 22,13±2,37 olup, öğrencilerin % 54,9’u (n:129) kız, % 45,1’i (n:106) erkektir. Yaş ve cinsiyet ile ölçek ve alt ölçekler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. BDI ile DİHÖ toplam puanı (r=0.360 p<0.001) ve alt boyutlarından “Dış uyaranlara hassasiyet” (r=0.227 p<0.001), “Estetik hassasiyet” (r=0.184 p=0.005) ve “Aşırı uyarılmaya hassasiyet” (r=0.407 p<0.001) puanları arasında pozitif yönlü istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmıştır. DİHÖ toplam puanı (t=-1.970 p=0.049) ve alt boyutlarından “Estetik hassasiyet” puanı (t=-2.087 p=0.038) , sigara kullananlara kıyasla kullanmayanlarda daha yüksek bulunmuştur (t=2.560 p=0.011). “Estetik hassasiyet” puanı, son 6 ay içerisinde kendisi ve ailesiyle ilgili ciddi olumsuz deneyim yaşayanlarda yaşamayanlara kıyasla daha yüksek bulunmuştur(t=2.560 p=0.011). DİH toplam puanı(p=0.010) ve alt boyutlarından “Dış uyaranlara hassasiyet” puanı (p=0.001) büyükşehirde yaşayanlar ile il merkezinde yaşayanlar arasında (p=0.010) istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermiştir. BDI toplam puanı, yüksek gelire sahip olanlar ile düşük gelir (p=0.011) ve orta gelire sahip olanlar arasında (p=0.031) istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermiştir. Sonuç: Çalışmamızda tıp fakültesi öğrencilerinde DİH ile depresyon arasındaki ilişki incelenmiş ve pozitif yönlü anlamlı ilişki bulunmuştur. Bu pozitif yönlü ilişki, DİH kavramının ülkemizde çok yeni oluşu, ruh ve beden sağlığı üzerine etkileri, depresyonda intihar riski, tıp vi fakültelerindeki yoğun ve stresli şartlar, yüksek DİH’li bireylerin depresyonla ilgili müdahalelerden ve olumlu şartlardan gördükleri belirgin fayda düşünüldüğünde, DİH, daha fazla önemsenmeyi ve araştırılmayı hak etmektedir. Konunun genel popülasyon, hekim ve psikologlar, öğretmenler, aileler ve özellikle de yüksek DİH’li bireylerin kendileri tarafından bilinmesi, hayatlarında olumlu yönde ciddi fark yaratacaktır.

Aim: This study aims to evaluate the relationship between Sensory - Processing Sensitivity (SPS) and its sub-factors and depression of Ondokuz Mayıs University (OMU) Medical Faculty Students. Material and Methods: This cross-sectional and descriptive study was applied in class 1st, 2nd, 3rd, 4th, 5th, and 6th students of Ondokuz Mayıs University School of Medicine. 235 students participated in the study. The questionnaire, prepared by searching the literature, consists of three parts. The first section contains sociodemographic information, the second part contains the Highly Sensitive Person Scale (HSPS), and the third part contains the Beck Depression Inventory (BDI). SPSS 25.0 package program was used for data analysis. Pearson correlation analysis, one of the parametric tests, was used to determine the relationship between the scale and subscale scores. Independent simple t test and ANOVA test, which are parametric tests, were used for the relationship between the scale and subscales and sociodemographic data. In case of significant difference between groups, LSD Post-Hoc test was performed to determine between which groups the significance was. p<0.05 was considered statistically significant. Results: The mean age of the students was 22,13±2,37 years and 54,9% (n:129) of the students were female and 45,1% (n:106) were male. No statistically significant relationship was found between age and gender, scale and subscales. BDI and DİHÖ total score (r=0.360 p<0.001) and its sub-factors “Sensitivity to external stimuli” (r=0.227 p<0.001), “Aesthetic sensitivity” (r=0.184 p=0.005) and “Sensitivity to overstimulation” (r) =0.407 p<0.001), a statistically significant positive correlation was found between the scores. The DİHÖ total score (t=-1.970 p=0.049) and its sub-factor "Aesthetic sensitivity" score (t=-2.087 p=0.038) were found to be higher in non-smokers compared to smokers (t=2.560 p=0.011). The "aesthetic sensitivity" score was found to be higher in those who had serious negative experiences with themselves and their families in the last 6 months compared to those who did not (t=2.560 p=0.011). DİH total score (p=0.010) and its sub-factor "sensitivity to external stimuli" score (p=0.001) showed a statistically significant difference between those living in metropolitan areas and those living in the city center (p=0.010). BDI total score showed a statistically significant difference between those with high income, those with low income (p=0.011) and those with middle income (p=0.031). Conclusion: In our study, the relationship between SPS and depression in medical school students was examined and a positive and significant relationship was found. Considering this viii positive relationship, the fact that the concept of SPS is very new in our country, its effects on mental and physical health, the risk of suicide in depression, the intense and stressful conditions in medical faculties, and the significant benefits that highly sensitive persons receive from depression-related interventions and positive conditions, SPS deserves more attention and research. Knowing the subject by the general population, physicians and psychologists, teachers, families and especially highly sensitive persons will make a significant difference in their lives.