Tip 2 diyabetli bireylerin beslenme alışkanlıkları, yeme davranışları, geleneksel, alternatif ve tamamlayıcı tıp kullanım durumlarının ve diyabet kalitesinin değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Bu araştırmada Tip 2 diyabetli bireylerin beslenme alışkanlıkları, yeme davranışları, geleneksel, alternatif ve tamamlayıcı tıp kullanım durumlarının ve diyet kalitesinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metot: Bu çalışma, Bozüyük Devlet Hastanesi diyet polikliniğine başvuran 85 Tip 2 diyabetli birey üzerinde yürütülmüştür. Bireylerin kişisel bilgileri, diyabet durumları, geleneksel, tamamlayıcı ve alternatif tıp kullanım durumları anket formu aracılığıyla alınmıştır. Ayrıca diyet kalitesini hesaplamak için Akdeniz Diyeti Bağlılık Ölçeği (ADBÖ), fiziksel aktivite düzeylerini hesaplamak için Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi Kısa Formu (IPAQ-SF), günlük alınan makro ve mikrobesin ögeleri için besin tüketim kaydı, yeme davranışlarını incelemek için Hollanda Yeme Davranış Anketi (DEBQ) kullanılmıştır. Bireylerin antropometrik ölçümleri araştırmacı tarafından alınmıştır. Çalışmadaki bireylerin kan değerleri Bozüyük Devlet Hastanesi Bilgi Sistemleri programında yer alan hasta dosyalarından elde edilmiştir. Bulgular SPSS ile değerlendirilmiş olup p<0.05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir. Bulgular: Çalışmaya katılan bireylerin yaş ortalaması 56.14±9.45 yıl, beden kütle indeksi ortalaması 32.01±5.76 kg/m² bulunmuştur. Katılımcı bireylerin geleneksel, alternatif ve tamamlayıcı tıp kullanımları %37.6 olarak bulunmuştur. Katılımcıların ADBÖ puan ortalaması 5.22±2.17, DEBQ alt grup skor ortalamaları kısıtlayıcı yemede 1.95±0.76, duygusal yemede 1.95±0.93, dışsal yemede 2.32±0.54 bulunmuştur. Bireylerin cinsiyete göre HbA1c, AKG, HDL-K değerleri ve fiziksel aktivite düzeyleri arasında anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0.05). DEBQ alt grup yeme skorlarının kendi arasındaki ilişkisinde duygusal yeme ve dışsal yeme arasında anlamlı ilişki bulunmuştur (p=0.010, r=0.278). Sonuç: Tip 2 diyabetli bireylerin düşük diyet kalitesine sahip olduğu saptanmıştır. Bazı hastaların mevcut tedavileriyle birlikte ara sıra tamamlayıcı tedavi uyguladıkları fakat bu tedavilerin biyokimyasal bulgularında herhangi bir iyileşmeye yol açmadığı tespit edilmiştir. Bireylerin farklı diyet kalitesine sahip olması, tamamlayıcı tedavilere başvurması ve farklı yeme davranışları sergilemesi uyguladıkları tıbbi beslenme tedavisine yeterince uyum göstermediklerini düşündürmektedir. Bu nedenle Tip 2 diyabetli hastaların tanı aldıkları ilk dönemden itibaren diyetisyen takibinin çok daha sıkı yapılması gerekliliği sonucuna varılmıştır.

Aim: In this study, it was aimed to evaluate the nutritional habits, eating behaviors, traditional, alternative and complementary medicine use cases and diet quality of individuals with Type 2 diabetes. Materials and Methods: This study was conducted on 85 individuals with Type 2 diabetes who applied to the diet outpatient clinic of Bozüyük State Hospital. Individuals' personal information, diabetes status, traditional, complementary and alternative medicine use cases were obtained through a questionnaire. In addition to the questionnaire form, Mediterranean Diet Adherence Scale (MEDAS) to calculate diet quality, International Physical Activity Questionnaire Short Form (IPAQ-SF) to calculate physical activity levels, food consumption record for macro and micronutrients taken daily, to examine eating behaviors Dutch Eating Behavioral Questionnaire (DEBQ) was used. Anthropometric measurements of individuals were taken by the researcher. The blood values of the individuals in the study were taken from the patient files in the Bozüyük State Hospital Information Systems program. Findings were evaluated with SPSS and p<0.05 was considered statistically significant. Results: The mean age of the individuals participating in the study was 56.14±9.45 years, and the mean body mass index was 32.01±5.76 kg/m². The use of traditional, alternative and complementary medicine by the participants was found to be 37.6%. The participants MEDAS mean score was 5.22±2.17, the DEBQ subgroup score average was 1.95±0.76 in restrictive eating, 1.95±0.93 in emotional eating, and 2.32±0.54 in external eating. Significant differences were found between individuals HbA1c, FBG, HDL-C values and physical activity levels according to gender (p<0.05). A significant relationship was found between emotional eating and external eating in the relationship between DEBQ subgroup eating scores (p=0.010, r=0.278). Conclusion: Individuals with type 2 diabetes have been found to have poor diet quality. It has been determined that some patients occasionally apply complementary therapy with their current treatment, but these treatments do not lead to any improvement in their biochemical findings. The fact that individuals have different diet quality, apply to complementary therapies and exhibit different eating behaviors suggests that they do not sufficiently comply with the medical nutrition therapy they apply. For this reason, it was concluded that the dietitian follow-up of patients with Type 2 diabetes should be done much more strictly from the first period of diagnosis.