Ailelere verilen beslenme eğitiminin otistik çocuklarda diyet kalitesi, gastrointestinal sistem bulgularına ve klinik bulgularına etkisi
Künye
Hachmi, A. (2022). Ailelere verilen beslenme eğitiminin otistik çocuklarda diyet kalitesi, gastrointestinal sistem bulgularına ve klinik bulgularına etkisi. (Yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.Özet
Amaç: Otizmli çocukların ebeveynlerine verilecek beslenme eğitiminin ve diyet kalitesinin hastalığın klinik semptomlarını iyileştirme üzerindeki etkilerini değerlendirmektir. Materyal ve Metot: Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hastanesi Psikiyatri Anabilim Dalı'nda Ocak 2020-Aralık 2021 tarihleri arasında kayıtlı 6-18 yaş arası Otistik çocuklar ve ebeveynleri üzerinde yürütülmüştür. Genel bilgiler için bir anket formu, sağlıklı yeme davranışı için Çocuklarda Akdeniz Diyet Kalite İndeksi (KİDMED), Gastrointestinal Duyarlılık İndeksi (GİS İndeksi), Çocuklarda Yeme Davranışı Değerlendirme Ölçeği, Sorun Davranış Kontrol Listesi (SDKL) bakılmıştır. Araştırma grubundaki ebeveynlere verilen beslenme eğitimi programı öncesi ve sonrası gastrointestinal semptomlar, diyet kalitesi ve klinik semptomlar değerlendirilmiştir. Veriler SPSS paket programında değerlendilmiş olup p<0,05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir. Bulgular: Bu çalışma toplam 15 hasta (5 kız, 10 erkek) üzerinde yürütülmüştür. Gastrointestinal Duyarlılık İndeksi uygulama sonuçlarına göre çocukların %31,85'inde en az bir GI sistem semptomunun görüldüğü belirlenmiştir. Çocuklarda en sık görülen semptomlar konstipasyon (%53,4) ve diyaredir (%86,3). Ortalama gastrointestinal sistem görülme sıklığı göre başlangıçta %13,53'iken eğitim sonrası %10,37'ye düşmüştür (p=0,029). Çalışma grubunda, ağır semptomların görülme sıklığı, beslenme eğitimi programı öncesi ve sonrasında sırasıyla %13,3'den %6,7'ye düşmüştür. Fakat bu sonuçlar istatistiksel olarak anlamlı değildi (p>0,05). Çocukların diyet kalitesi KIDMED puanına göre sınıflandığında beslenme eğitim öncesi ve sonrası gruplarında sırasıyla %26,70, %33,30 'unun düşük (0-3 puan), %40 ve %66,70'inin orta (4-7 puan) ve %26,70, %33,30'sinin ise iyi (8-12 puan) diyet kalitesine sahip oldukları görülmektedir. Otizmli çocukların problem davranışlarının (SDKL) listesi kullanılarak değerlendirilmesinde ise beslenme eğitimi alan anne-babaların çalışma grubunda SDKL puanları arasında pozitif yönde bir ilişki bulunmuştur. SDKL-İrritabilite alt ölçek puanında eğitim öncesi ve sonrasında anlamlı farklılık gözlenmiştir (p=0,012). Sonuç: Otizmli çocuklarda ailelere verilen beslenme eğitimi ile olumlu gelişme sağlandığı gözlenmiştir. Aim: To evaluate the effects of nutrition education and diet quality to be given to parents of children with autism on improving clinical symptoms of the disease. Material and methods: This study was conducted on autistic children aged 6-18 years and their parents, registered in Samsun Ondokuz Mayıs University Hospital, Department of Psychiatry, between January 2021 and December 2021. A questionnaire for general information, KİDMED for healthy eating behavior, Gastrointestinal Sensitivity Index (GIS Index), Eating Behavior Evaluation Scale in Children, Problem Behavior Checklist (SDKL) were examined. Gastrointestinal symptoms, diet quality and clinical symptoms were evaluated before and after the nutrition education program given to the parents in the research group. The data were evaluated in the SPSS package program and p<0.05 was considered statistically significant. Results: This study was conducted on a total of 15 patients (5 girls, 10 boys). According to the results of the Gastrointestinal Sensitivity Index application, it was determined that at least one GI system symptom was observed in 31.85% of children. The most common symptoms in children are constipation (53.4%) and diarrhea (86.3%). According to the mean gastrointestinal system score, while it was 13.53% at the beginning, it decreased to 10.37% after the training, and a significant difference was found (p=0.029). In the study group, the incidence of severe symptoms decreased from 13.3% to 6.7% before and after the nutrition education program, respectively. However, these results were not statistically significant (p>0.05). In the study group (before and after nutrition education) of the children with KIDMED score, 26.70%, 33.30% were low (0-3 points), 40% and 66.70% were moderate (4-7 points) and It is seen that 26.70% and 33.30% of them have good (8-12 points) diet quality. In the evaluation of the problem behaviors of children with autism using the Problem Behavior Control (SDKL) scheme, a positive correlation was found between the SDKL scores in the study group of parents who received nutrition education. When the SDCL-Irritability subscale scores were compared between the groups, a significant difference was observed between the control group (before the program) and the control group (after the program) (p=0.012). Conclusion: It was observed that a positive development was achieved with the nutrition education given to the families in children with ASD.