Senegal'in ziguinchor bölgesindeki carapa işletmelerinin ekonomik, sosyal ve çevresel sürdürülebilirliği

Abstract

Senegal'in kırsal bölgelerinde yaygın olarak yetiştirilen Carapa procera’nın yaprak, meyve, tohum, kabuk, sap ve kökleri tıbbi ürünlerin hazırlanmasında, yağı ise besin maddesi olarak kullanılmaktadır. Bu araştırmanın temel amacı, Senegal'in Ziguinchor Bölgesindeki Carapa işletmelerinin ekonomik, sosyal ve çevresel sürdürülebilirlik düzeyleri ve bunlara etkili faktörlerin ortaya konulmasıdır. Araştırmanın birincil verileri, Ziguinchor Bölgesinde Carapa yetiştiriciliğinin yaygın olarak yapıldığı 13 köyden Kartopu örnekleme yöntemine göre belirlenen 151 Carapa işletmesinden yüz yüze yapılan anketlerle temin edilmiştir. Carapa üretim faaliyetinin maliyet ve karlılığı, kısmi bütçe yöntemine göre belirlenmiştir. Carapa işletmelerinin sürdürülebilirlikleri FAO’nun SAFA yöntemine, işletmelerin sürdürülebilirliklerini etkileyen faktörler ise sıralı probit modeliyle ortaya konulmuştur. İşletmeler ortalamasına göre bir litre Carapa yağının üretim maliyeti brüt karı 13,805.57 Fcaf, net karı 831,52 Fcaf, nispi kar oranı ise 1.05’tir. Carapa işletmelerinin çevresel sürdürülebilirlik endeksi 0.47, ekonomik sürdürülebilirlik endeksi 0.54, sosyal sürdürülebilirlik endeksi 0.49, genel sürdürülebilirlik endeksi ise 0.50 olarak belirlenmiştir. Carapa işletmelerinin genel olarak sürdürülebilirliklerini cinsiyet, eğitim ve risk azalma planı değişkenleri istatistiki olarak pozitif, sulama, tarım dışı gelir ve ürün etiketleme standartları değişkenleri negatif olarak etkilemektedir. Carapa procera üretim faaliyetinde çevresel, ekonomik ve sosyal sürdürülebilirliğin iyileştirilebilmesi için Carapa procera türlerinin korunması ve ıslahı, ağaçların yenilenmesi, yeni teknolojilerin yaygınlaştırılması ve üreticilerin eğitilmesi gerekli görülmektedir.

Carapa procera has been widely grown in the rural areas of Senegal and its leaves, fruits, seeds, bark, stems and roots are used for the preparation of medicinal products, and its oil is used as a nutrient. The main aim of this research was to examine the economic, social and environmental sustainability levels of Carapa farming and theireffective factors in the Ziguinchor Region of Senegal. The primary data of the study were obtained through face-to-face surveys from 151 Carapa farms determined by Snowball sampling method in 13 villages of the Ziguinchor Region. The cost and profitability of the Carapa production activity were determined according to the partial budget method. Sustainability of Carapa enterprises was revealed using FAO's SAFA method, and the factors affecting the sustainability of Carapa farms were revealed using the ordered probit model. Production cost gross profit, net profit and relative profit rate of Carapa oil per liter in the overall farmswere Fcaf 13,805.57, Fcaf 831,52, 1,05 respectively. The environmental, economic, social and overall sustainability indexesin Carapa farming were determined as 0.47, 0.54, 0.49, and 0.50, respectively. Variables of gender, education and risk reduction plan affect the sustainability of Carapa businesses in general positively, and variables of irrigation, non agricultural income and labeling standards negatively. In order to improve environmental, economic and social sustainability in Carapa procera production, conservation and breeding of Carapa procera species, regeneration of trees, dissemination of new technologies and training of producers are deemed necessary.