Tüketim estetiği ile gelişen-dönüşen teknolojiler ve grafik tasarımı eğitimi anasanat dalına yansımaları

Abstract

Bu araştırma ile, enformasyon çağı ekseninde şekillenen tüketim olgusunun gerekliliği ve gündelik yaşamın kültürel bir imgesi olarak gelişen/ dönüşen teknolojilerle ortaya çıkan çağdaş yaklaşımlar; sanat ve tasarım açısından bir bakış ile sunulmaktadır. Bir tüketim metasına dönüşen sanat ve tasarım eserleri, teknolojinin etkisi ile sürekli olarak evrilmekte/ boyut değiştirmektedir. Bu durum, modern yaşama geçiş ve küreselleşme ile başlayan sürecin tetiklediği kavramların tüketim nesnesine dönüşmesi ile birlikte sanat ve tasarımda klasik estetik anlayışının da yetersiz kalmasına yol açmıştır. Bu dönüşüm/ devinim/ tetiklenim sonucu anlam kazanan yeni arayışların, teorik biçimiyle sanat ve tasarımda bir ifadeye dönüşmeleri alan yazında önemli bir yer edinmektedir. Bu çalışmada, "Tüketim Estetiği" kavramı, bu sorunsallara açıklama getirmesi bakımından incelenmekte olup; konuya dair ilişkisel bağlamda açıklamalar getirmektedir. Bu tezin kuramsal çerçevesinde, tüketim kavramını, tüketim olgusu ve tüketim toplumu düzleminde ele alarak; modern ve postmodern paradigmaların getirdiği kavramların tüketimi tetikleyen felsefi görüşler ile desteklenerek güçlendirilmesine yönelik çalışmalar sunulmaktadır. Bu bağlamda, çağdaş estetik kuramları üzerinden dönüşen estetik kavramları açıklanarak; enformasyon çağı ile gelişen/ dönüşen teknolojik süreç, sanat ve tasarım alanlarına yansımaları bakımından açıklanmaktadır. Konu, tüketim estetiğine kapsamlı bir bakış ile sunulmakta olup; ilgili örnek görseller ile desteklenmektedir. Araştırma konusu ile "Kuramsal Çerçeve" kapsamında alan yazın taraması yapılarak ve görsel kaynaklar taranarak sağlanacak veriler üzerinden, betimsel yorumlama ile sanat ve tasarım alanında dönüşen/ gelişen teknolojiler ile ortaya çıkan tavır ve anlayışlar ortaya konmaktadır. Tezin "bulgular" bölümünde kuramsal çerçevede elde edilen bilgiler doğrultusunda "yöntem" kısmında belirlenmiş olan (karma araştırma modeliyle oluşturulan) ; araştırmanın evrenini temsil eden üniversitelerin Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümleri, Resim - İş Öğretmenliği, Grafik Tasarım Anasanat Atölye dersi veren öğretim elemanlarına yapılandırılmış anket uygulanmaktadır. Elde edilen veriler üzerinden uç noktada gelen cevaplar ile derinlemesine görüşme ile konu adına elde edilen veriler güçlendirilmektedir. Bu veriler analiz edilerek Grafik Tasarım Anasanat Atölyelerinde verilmekte olan eğitimin, Kuramsal çerçevede tartışılan teknolojik gelişim/ dönüşüm sürecine olan tutarlılığı tespit edilmektedir.

With this research, the necessity of the consumption phenomenon shaped in the axis of the information age and the contemporary approaches that emerged with the developing/ transforming technologies as a cultural image of daily life are presented with a view from the point of view of art and design. Art and design works, which have become a consumption commodity, are constantly evolving/ changing dimensions with the effect of technology. This situation has led to the inadequacy of the classical sense of aesthetics in art and design, with the concepts triggered by the transition to modern life and globalization turning into consumption objects. The transformation of new quests that gain meaning as a result of this transformation/movement/triggering into an expression in art and design in their theoretical form has a significant place in the literature. In this study, the concept of "Consumption Aesthetics" is examined in terms of explaining these problematics and it provides explanations on the subject in relational context. In the theoretical framework of this thesis, by considering the concept of consumption on the level of consumption phenomenon and consumption society; It offers studies to strengthen the concepts brought by modern and postmodern paradigms by supporting them with philosophical views that trigger consumption. In this context, by explaining the aesthetic concepts transformed through contemporary aesthetic theories; the technological process developing/ transforming with the information age is explained in terms of its reflections on the fields of art and design. The subject will be presented with a comprehensive view of consumption aesthetics and it will be supported by relevant sample images. Within the scope of the research topic and "Theoretical Framework", the attitudes and understandings that emerge with the transforming/ developing technologies in the field of art and design are revealed through descriptive interpretation, through the data to be obtained by scanning the literature and scanning the visual sources. In line with the information obtained in the theoretical framework in the "findings" section of the thesis and determined in the "methods" section (created by the mixed research model); a structured questionnaire is applied to the faculty members of the Fine Arts Education Departments Graphic Design Department Workshop of the universities that represent the universe of the research. The data obtained on behalf of the subject are strengthened by in-depth interviews with the answers received at the extreme point over the obtained data. By analyzing these data, the consistency of the education given in the Graphic Design Department Workshops with the technological development/ transformation process discussed in the theoretical framework is determined.