Üniversite öğrencilerinde algılanan gelecekteki insana yakışır iş: çalışma psikolojisi kuramının sınanması

Abstract

Bu araştırmanın amacı Türkiye’de öğrenim gören üniversite öğrencilerinin algıladıkları gelecekteki insana yakışır işin yordayıcılarını Çalışma Psikolojisi Kuramı Modeli kapsamında incelemektir. Bu bağlamda, ekonomik kısıtlılıkların, ötekileştirilme deneyimlerinin, kariyer uyumunun ve çalışma iradesinin gelecekteki insana yakışır işi ne ölçüde açıkladığını belirlemek ve aynı zamanda Çalışma Psikolojisi Kuramının Türkiye’deki üniversite öğrencilerinde uygulanabilirliğini sınamak amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemini 2021-2022 Eğitim Öğretim yılında Türkiye’de üniversite okuyan 382 lisans öğrencisi oluşturmaktadır. Veri toplama araçları olarak Çalışma Psikolojisi Kuramının önerdiği model kapsamındaGelecekteki İnsana Yakışan İş Ölçeği, Çalışma İradesi Ölçeği, Kariyer Uyum Yetenekleri Ölçeği-Kısa Formu, Yaşam Boyu Ötekileştirilme Deneyimleri Ölçeği, Ekonomik Kısıtlılık Ölçeği, Aile Refah Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmada ilk olarak verilerin yapılacak analizler dahilinde gerekli varsayımları ne derece karşıladıkları incelenmiş ardından betimsel ve çıkarımsal istatiksel analizlere geçilmiştir. Bu kapsamda verilerin analizinde korelasyon analizi, güvenirlik analizleri ve modelin testinde yol analizi yapılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre kullanılan ölçeklerin üniversite öğrencilerinde güvenilirliğinin yüksek olduğu görülmüştür. Yapılan korelasyon analizinin sonucuna göre gelecekteki insana yakışır işin; çalışma iradesi ve kariyer uyumu ile pozitif yönde anlamlı; ekonomik kısıtlılıklar ve ötekileştirilme ile negatif yönde anlamlı ilişkilere sahip olduğu bulunmuştur. Yol analizinde de değişkenler arasındaki doğrudan yolların anlamlı görülmüştür. Ayrıca yol analizine göre gelecekteki insana yakışır iş ile ekonomik kısıtlılıklar, ötekileştirilme deneyimleri ve kariyer uyumu arasındaki dolaylı ilişkiler anlamlı bulunmuştur. Çalışma iradesi ve ötekileştirilme deneyimleri arasındaki dolaylı ilişki anlamlı çıkarken; çalışma iradesi ve ekonomik kısıtlılıklar arasındaki dolaylı ilişkinin anlamlı olmadığı görülmüştür. Araştırma kapsamındaki tüm değişkenlerin hep birlikte gelecekteki insana yakışır işin %30’unu açıkladığı ortaya çıkmıştır. Yol analizi sonucuna göre Çalışma Psikolojisi Kuramı Modelinin Türkiye’deki üniversite öğrencilerinde geçerliği desteklenmiştir. Tartışma ve öneri kısmında bulgular alanyazın ışığında tartışılmış ve araştırmacılara öneriler sunulmuştur.

The aim of this research is to measure the perceived future decent work of university students studying in Türkiye and to test the applicability Psychology of Working Theory in Türkiye. The sample of the research consists of 382 individuals studying at university in Türkiye in the 2021-2022 academic year. In order to collect the data , considering the variables of the Psychology of Working Theory, Future Decent Work Scale (FDWS), Work Volition Scale (WVS), Career Adapt-Abilities Scale-Short Form (CAAS-SF), Life-time Experiences of Marginalization Scale (LEMS), Economic Constraints Scale (ECS), Family Affluence Scale and Personal Information Form were used. In the study, first of all, the reliability of the scales were examined, then the correlation analysis among the variables was examined. Finally, the model was tested with path analysis. According to the findings of the study, internal consistency of the scales were good. According to the results of the correlation analysis, it was found that the future decent work was positively correlated with the work volition and career adaptability, and it was found to be negatively correlated with economic constraints and marginalization. A significant positive correlation was found between career adaptability and work volition. Likewise, a positive and significant relationship was found between marginalization and economic constraints. According to the path analysis, the indirect relationship between the future decent work and economic constraints, marginalization and career adaptability was found to be significant. While the indirect relationship between the work volition and marginalization is significant; The indirect relationship between the work volition and economic constraints was not significant. Similar to the results of the correlation analysis, the paths between the variables were also significant in the path analysis. The paths between marginalization and career adaptability, and work volition were significant. Likewise, the paths between the economic constraints and career adaptability, and work volition were significant. According to the results of the path analysis, the applicability of the Psychology of Working Theory among university students in Türkiye has been validated. In the discussion and suggestion part, the results were discussed and suggestions were presented to futurestudies.