Tek yıllık çimde farklı ekim zamanlarının tohum verimine etkisi

Abstract

Bu araştırma, yeni tescil edilmiş iki tek yıllık çim çeşidinde farklı ekim zamanlarının tohum verimine etkisinin belirlenmesi amacıyla Samsun ekolojik koşullarında 2020-2021 vejetasyon döneminde yürütülmüştür. Araştırmada altı farklı ekim zamanı (15 Ekim, 30 Ekim, 15 Kasım, 30 Kasım, 15 Ocak, 1 Şubat) ve bitkisel materyal olarak İlkadım ve Koca Yaşar tek yıllık çim çeşitleri kullanılmıştır. Deneme, tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre dört tekrarlı olarak kurulmuştur. En yüksek bitki boyu 15 Ekim - 30 Kasım arasında yapılan ekimlerden elde edilmiştir ve ekim zamanı geciktikçe bitki boyunun kısaldığı belirlenmiştir. Hem başak uzunluğu, hem de başakçık sayısı ekim zamanı geciktikçe azalmıştır. En yüksek tohum verimi 220 kg/da olarak 15 Kasım ekiminden alınmıştır. Tüm sonbahar ekimleri aynı istatistiksel grupta yer alırken, kış ekimlerinde tohum verimi önemli oranda azalarak, 1 Şubat ekiminde 130.7 kg/da'a düşmüştür. Bin tane ağırlığı yönünden sonbahar ekimleri arasında farklılık bulunmazken, Ocak ve Şubat ekimlerinde önemli oranda azalma olduğu görülmüştür. Tohumların çimlenme gücü ve bitkilerin yatma durumu bakımından ekim zamanları arasında önemli farklılığın olmadığı tespit edilmiştir. En yüksek sap verimi 15 - 30 Ekim tarihlerinde görülürken, sapların ham protein içeriği kış ekimlerinde artmıştır. Bu araştırmadan elde edilen bir yıllık sonuçlara göre, İlkadım ve Koca Yaşar tek yıllık çim çeşitlerinin tohum verimi yönünden, Samsun kıyı kesimlerinde 15 Ekim ile 15 Kasım tarihleri arasında ekilmesi önerilebilir.

This research was carried out in Samsun ecological conditions in the vegetation period of 2020-2021 in order to determine the most suitable seeding date in terms of seed yield in two newly registered annual ryegrass cultivars. Six different sowing times (15 October, 30 October, 15 November, 30 November, 15 January, 1 February) were applied in the study, and Ilkadım and Koca Yaşar annual rygrass cultivars were used as plant material in the experiment. The experiment was set up according to split plot design in randomized blocks with four replications. The highest plant height was obtained from the plantings made between October 15 and November 30, and it was determined that the plant height shortened as the planting date was delayed. Both the spike length and the spikelet number decreased as the planting date was delayed. The highest seed yield was obtained from the planting done on November 15, as 220 kg/da. While the autumn sowings were in the same statistical group, the seed yield decreased significantly in the sowings made in January and February, and fell to 130.7 kg/da in the 1 February sowing date. While there was no difference between autumn sowings in terms of thousand-grain weight, it was determined that there was a significant decrease in January and February sowings. It was determined that there was no significant difference between the sowing times in terms of the germination power of the seeds and the lying state of the plants. While the highest straw yield was observed between 15 - 30 October, crude protein content of the stalks increased in winter sowing. According to the one-year results obtained from this study, it can be recommended to sow Ilkadım and Koca Yaşar annual ryegrass cultivars in the coastal areas of Samsun between 15 October and 15 November in terms of seed yield.