Feminizme yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi:çelişik duygulu cinsiyetçiliğin toplumsal cinsiyet rolleri beraberinde incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada yetişkin bireylerin feminizme yönelik tutumlarının belirlenmesi amacıyla yeni bir ölçme aracı geliştirilmiştir. Ölçme aracının geçerlik ve güvenirliği test edilmiştir. Ölçeğin madde havuzu oluşturulurken öncelikle literatür taraması yapılmış, çeşitli kitap, makale ve tezler okunmuştur. Buna ek olarak yetişkin bireylerden feminizme yönelik tutumlarını öğrenmek için feminizmle alakalı duygu, düşünce ve davranış ifadeleri toplanmıştır. Sonuç olarak 86 maddeden oluşan bir madde havuzu elde edilmiştir. Bu maddelerle alakalı lisansüstü eğitim almış uzmanların görüşleri alınarak madde havuzundan 48 madde seçilmiş ve ölçek pilot uygulamaya hazır hale getirilmiştir. Pilot uygulama için 115 yetişkinden veri toplanmıştır. Ardından SPSS 20 ve AMOS 24 programlarında yapılan analizlerde açımlayıcı faktör analizi sonucunda ölçeğin 26 madde ve feminizme yönelik olumlu düşünceler, feminizme yönelik davranışlar, feminizme yönelik olumsuz düşünceler ve feminizme yönelik savunmalar olmak üzere 4 faktörden oluştuğu bulunmuştur. Ölçeğin 4 faktörlü yapısı toplam varyansın %73.085’ini açıklamıştır. Doğrulayıcı faktör analizi yapıldıktan sonra ölçeğin 4 faktörlü yapısı doğrulanmış ve son olarak 25 maddeden oluşmasına karar verilmiştir. Ayrıca doğrulayıcı faktör analizi neticesinde uyum kriterleri uygun düzeyde bulunmuştur (x2 /df: 1.490; RMSEA: .66; CFI: .95; GFI: .78; AGFI; .73; NFI: .865; SRMR: .084). ölçeğin güvenirlik analizi için Cronbach Alfa katsayısı hesaplanmış ve ölçeğin güvenirlik değeri .936 bulunarak ölçeğin güvenirliği sağladığı görülmüştür. Bu verilerden yola çıkılarak Feminizme Yönelik Tutum Ölçeğinin 25 madde ve 4 alt boyuttan oluşan geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu sonucuna varılmıştır. Faktör analizi yapıldıktan sonra geliştirilen Feminizme Yönelik Tutum Ölçeğinin cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi ve romantik ilişki durumu değişkenleriyle ve Toplumsal Cinsiyet Rollerine Yönelik Tutumlar ile Çelişik Duygulu Cinsiyetçilik Tutumları arasındaki ilişkileri ölçülmüştür. Yapılan analizler neticesinde yetişkinlerin feminizme yönelik tutumları ile cinsiyet ve eğitim durumu değişkenleri arasında anlamlı bir farklılaşma olduğu, yaş ve romantik ilişki durumu değişkenleriyle arasında anlamlı bir farklılaşma olmadığı bulguları elde edilmiştir. Bununla birlikte yapılan Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı hesaplanarak feminizme yönelik tutumlar ile toplumsal cinsiyet rolleri tutumları arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu, çelişik duygulu cinsiyetçilik tutumları ile arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur.

In this study, a new measurement tool was developed in order to determine the attitudes of adult individuals towards feminism. The validity and reliability of the measurement tool were tested. While creating the item pool of the scale, first of all, a literature review was made, and various books, articles and theses were read. In addition, expressions of emotions, thoughts and behaviors related to feminism were collected from adults to learn about their attitudes towards feminism. As a result, an item pool consisting of 86 items was obtained. 48 items were selected from the item pool, and the scale was made ready for pilot application, by taking the opinions of experts who received postgraduate education related to these items. Data were collected from 115 adults for the pilot study. Then, as a result of the exploratory factor analysis in the analyzes made in SPSS 20 and AMOS 24 programs, it was found that the scale consisted of 26 items and 4 factors: positive thoughts towards feminism, behaviors towards feminism, negative thoughts towards feminism and defenses towards feminism. The 4-factor structure of the scale explained 73.085% of the total variance. After the confirmatory factor analysis was performed, the 4-factor structure of the scale was confirmed and finally it was decided to consist of 25 items. In addition, as a result of confirmatory factor analysis, the fit criteria were found to be at an appropriate level (x2/df: 1.490; RMSEA: .66; CFI: .95; GFI: .78; AGFI; .73; NFI: .865; SRMR: .084). For the reliability analysis of the scale, the Cronbach Alpha coefficient was calculated and the reliability value of the scale was found to be .936, and it was seen that the scale provided reliability. Based on these data, it was concluded that the Attitudes towards Feminism Scale is a valid and reliable measurement tool consisting of 25 items and 4 sub-dimensions. The Attitudes Towards Feminism Scale, which was developed after the factor analysis, was measured with the variables of gender, age, education level and romantic relationship status, and between Attitudes Towards Gender Roles and Attitudes to Paradoxical Sexism. As a result of the analysis, it was found that there was a significant difference between adults' attitudes towards feminism and the variables of gender and educational status, and that there was no significant difference between the variables of age and romantic relationship status. However, by calculating the Pearson Product-Moment Correlation Coefficient, it was found that there was a positive and significant relationship between attitudes towards feminism and attitudes towards gender roles, and a negative significant relationship between attitudes towards ambivalent sexism.