COVİD-19 pandemisinin Samsun ilindeki beş hastanede kulak burun boğaz bölümü hasta hizmet üretimi üzerine etkilerinin saptanması

Abstract

Amaç: Covid-19 pandemisi döneminde 1 Mart-31 Mayıs tarihleri arasında, Samsun ili genelinde Kulak Burun Boğaz Bölümünce verilen poliklinik ve ameliyathane hizmetlerini 2017-2018-2019 yıllarındaki aynı tarih aralığında verilen hizmetler ile karşılaştırmak ve meydana gelen değişiklikleri incelemek amaçlanmıştır. Bu sayede pandemi dönemindeki hizmetleri değerlendirip, önümüzdeki olası pandemilerde Kulak Burun Boğaz Bölümü olarak hangi hizmetlere öncelik verilmesi, hangi önlemlerin alınması ve hastalara sağlık hizmetlerinin sunumunda dikkat edilmesi gerekenlerle ilgili bir fikir oluşturmak planlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Samsun ilindeki 5 hastanenin 2017-2018-2019 ve 2020 yıllarında Mart, Nisan ve Mayıs aylarındaki poliklinik ve ameliyat başvuru sayıları, hastanelerin hasta bilgi yönetim sistemleri aracılığı ile tarandı. Poliklinik ve ameliyathane başvuru sayıları; yıllara, tanılara ve hastanelere göre değerlendirildi. Pandemi dönemi ve önceki dönemler arasında fark olup olmadığı istatistiksel olarak incelendi. Bulgular: Dört yılda tüm hastanelere toplam 206.897 başvuru tespit edildi. Bu başvuruların 202.117'si (% 97,6) poliklinik başvuruları, 4.780'i (%2,4) ameliyat başvurularıydı. Pandemi öncesi başvurulardaki; kadın hasta oranı %52,5 erkek hasta oranı %47,5'ti. Pandemi döneminde bu oran kadınlarda %50,2'ye gerilerken erkeklerde %49,8'e yükseldi. Başvuruların hastanelere dağılımı şu şekildedir; Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi 22.478, Samsun Eğitim ve Araştırma Hastanesi 59.483, Gazi Devlet Hastanesi 103.912, Samsun Medical Park Hastanesi 12.071, Samsun Medicana Hastanesi 8.953. Pandemi öncesi tüm başvuruların %97,8'ini poliklinik başvuruları oluştururken pandemi döneminde bu oran istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde düşüş göstermiştir ve %96,8 bulunmuştur (p<0,001). Pandemi öncesi toplam başvuru içindeki ortalama ameliyat oranı ise %2,2 iken pandemi döneminde %3,2 olduğu görülmüştür. Bu oran artışı istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0,001). Poliklinik başvuru tanıları içindeki malign tanı oranı pandemi öncesi yıllara göre pandemi döneminde istatistiksel olarak anlamlı artış göstermiştir(p<0,001). Pandemi öncesi yıllara göre pandemi döneminde malign hastalıklara yönelik yapılan ameliyatların toplam ameliyat sayısı içindeki oranı istatistiksel olarak anlamlı artış göstermiştir(p<0,001). Pandemi öncesi poliklinik başvurularında en sık ilk üç tanı kronik üst solunum yolu hastalıkları, akut üst solunum yolu enfeksiyonu, dış kulak hastalıkları şeklindedir. Pandemi döneminde de oranlarında azalma olmasına rağmen ilk üç sıranın aynı kaldığı görülmüştür. Yapılan en sık ilk iki ameliyat septoplasti-konka cerrahisi ve adenotonsillektomi iken 2019 yılında en sık üçüncü ameliyat rinoplasti olmuştur. Pandemi döneminde ise yine oranları azalma göstermesine rağmen ilk iki sıra ameliyatlar aynı kalmıştır. Pandemi döneminde en sık üçüncü ameliyat ise daha önceki yıllara göre oranında istatistiksel olarak anlamlı artış görülen boyun diseksiyonu-larenjektomi-tiroidektomi olmuştur(p<0,001). Sonuç: Pandemi döneminde hastaneye başvuruda önemli oranda azalma olduğu görülmüştür. Hastane imkanları daha çok koronavirüs hastalığına yakalananlar için kullanılmıştır. Samsun ilinde bulgular değerlendirildiğinde sayı olarak azalma olmasına rağmen oran olarak pandemi döneminde poliklinik tanılarında ilk üç sıra, ameliyat tanısında ilk iki sıra pandemi öncesi dönemle aynı kalmıştır. Anahtar kelimeler: Pandemi, Koronavirüs, COVİD-19

Objective: The purpose is to investigate the differences in hospital outpatient clinic and surgery services provided by the otorhinolaryngology department between the pandemic and pre-pandemic periods of March 1-May 31 in 2020 and the same period in 2017-2018-2019 throughout Samsun, Turkey. By doing so, we hope to gain a better understanding of how to deliver services to patients, as well as what hospital services should be prioritized and what measures should be made in the event of a future pandemic in Otorhinolaryngology. Materials and Methods: The total number of outpatient and surgery admissions to five hospitals in Samsun province were rewieved at specified years and months. The data was described and evaluated based on the type of admission, the year of admission and the hospital. The obtained data were analyzed statistically. Results: Total number was 206,897 at five hospitals in four years. 202.117 (97.6%) were outpatient, 4.780 (2.4%) were surgery admission. In the the pandemic years; the rate of female patients were 52.5%, male patients were 47.5%. During the pandemic, this rate decreased to 50.2% for women and increased to 49.8% for men. The distribution of patients' number according to admission hospital is as follows; Ondokuz Mayıs University Medical Faculty Hospital 22.478, Samsun Training and Research Hospital 59.483, Gazi State Hospital 103.912, Samsun Medical Park Hospital 12.071, Samsun Medicana Hospital. 8.953. 97.8% of all patients before the pandemic years were polyclinic admission, this rate decreased statistically significantly during the pandemic to 96.8% (p <0.001). Before the pandemic, the average surgery rate within the total admission was 2.2%, while it was 3.2% during the pandemic period. This increase was statistically significant (p <0.001). The rate of patients with malignant diagnosis among outpatient admissions showed a statistically significant increase in the pandemic time compared to the years before the pandemic (p <0.001). The rate of operations performed to patients with malignant diseases in the total number of operations during the pandemic compared to the years before the pandemic showed a statistically significant increase (p <0.001). The most common three diagnoses in pre-pandemic outpatient admissions were chronic upper respiratory tract diseases, acute upper respiratory tract infection, and external ear diseases. Although the rates decreased during the pandemic, it was observed that the first three diagnoses remained the same. The most often two surgery performed were septoplasty-turbinate surgery and adenotonsillectomy in whole years. The third most common operation in 2017 and 2018 was tympanoplasty but in 2019 was rhinoplasty. In the pandemic time, the top two rows of surgeries remained the same, although their rates decreased. The third most common operation during the pandemic was neck dissection-laryngectomy-thyroidectomy, which showed a statistically significant increase compared to previous years (p <0.001). Conclusions: During the epidemic, there was a dramatic drop in hospital admissions. Hospitals offers services for patients with coronavirus illness. Although there was a decline in quantity, the first three ranks in outpatient clinic diagnosis and the first two surgeries in Samsun province remained the same as in the pre-pandemic years. Keywords: Pandemic, Coronavirus, COVİD-19