Profesyonel güreşçilerde hipotalamik-pituiter-adrenal (hpa) eksenin kortizol hormonunda incelenmesi

Abstract

Amaç: Güreş müsabakasının sporcularda oluşturduğu stres düzeyini kortizol hormonu ile tespit ederek sporcuların stres kontrol yeteneklerinin ve bazal kortizol seviyerlerinin incelenmesidir. Materyal ve Metot: Çalışmaya yaş ortalamaları 24±3,25 yıl olan 14 erkek elit güreşçi katılmıştır. Tükürük örnekleri, ANKARA’da gerçekleştirilen Türkiye Erkek Grekoromen Güreş Ligi final müsabakalarında alınmıştır. Sporculardan müsabakadan 1 gün önce uyanınca (0.dk, 30.dk ve 45.dk) ve müsabaka günü uyanınca (0.dk, 30.dk ve 45.dk) kortizol uyanma yanıtları (KUY) için tükürük numuneleri alınmıştır. Ayrıca müsabaka kortizol yanıtlarının analizi için müsabakadan 15 dakika önce ve müsabaka sonu tükürük numuneleri alınmıştır. Sporcuların müsabakaya yönelik stres ve kaygı düzeyini belirlemek için müsabakadan 2 gün önce Stres-Kaygı-Durumluluk (STAI-I) Formu cevapları alındı. Müsabakadan önceki gün uyanma yanıtları ve müsabaka günü uyanma yanıtları arasında kortizol seviyelerinin analizinde Paired Sample T- test uygulandı. Maç zamanı kortizol yanıtları için tekrarlı ölçüm analizi (repeated measures) yapıldı. Anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak belirlenmiştir. Bulgular: Çalışmaya katılan sporcularda müsabakadan 1 gün önce uyanınca 0.dk’da ve müsabaka günü uyanınca 0. dk’daki KUY değerleri istatistiksel olarak farklı bulundu ancak müsabaka öncesi gün 30.-45. dakikalardaki KUY ile müsabaka günü 30.-45. dakikalardaki KUY’ları ve müsabaka sırasındaki kortizol yanıtlarında istatistiksel olarak anlamlılık tespit edilmedi (p>0,05). Sporculardan alınan STAI-I formlarının sonuçları ile sporculardan alınan tükrük kortizol seviyeleri arasında istatistiki olarak anlamlılık tespit edilemedi. Sonuç: Güreş sporcularının kortizol uyanma yanıtları ve müsabaka yanıtlarında stres düzeylerini kontrol altında tutabildiği gözlenmiştir. İncelenen çalışmalardaki farklı spor branş sporcularında istatistiki olarak artış gösteren kortizol profilinin bizim çalışmamıza katılan sporcularda gözlenmediği tespit edilmiştir. Elit güreşçilerde müsabaka stresi ve stres kontrol yeteneğinin; beslenme düzeni, uyku kalitesi, sigara tüketimi, sporcunun yaşı, müsabaka tecrübesi ve sporcuların yetenekleri doğrultusunda arttığı düşünülmektedir.

Aim: This study aims to examine the stress control abilities and basal cortisol levels of athletes by detecting the stress level created by the wrestling competition with cortisol hormone. Material and Methods: 14 male elite wrestlers with an average age of 24 ± 3.25 years participated in the study. Saliva samples, the Turkey League Men's Greco-Roman wrestling were held in Ankara in the final competition. For the cortisol awakening response (CAR) of the athletes, saliva samples were taken 1 day before the competition when they woke up in the morning (0 minutes, 30 minutes and 45 minutes) and on the day of the competition (0 minutes, 30 minutes and 45 minutes). In addition, saliva samples were taken 15 minutes before and after the match for the analysis of the match cortisol responses. In order to determine the stress and anxiety levels of the athletes in the competition, the Stress-Anxiety-State Form (STAI-I) Form was answered 2 days before the competition. Paired Sample T-test was used to analyze the cortisol levels between the wake-up responses the day before the competition and the wake-up responses on the day of the competition. Repeated measures were performed for match-time cortisol responses. The level of significance was set at p <0.05. Results: A statistically significant difference was found between the athletes participating in our study at the 0th minute when they woke up 1 day before the competition, and at the 0th minute when they woke up on the day of the competition. However, no statistical significance was found in the CAR (30th min-45th min) taken 1 day before the competition, the CAR (30.min-45.min) taken on the day of the match and cortisol responses during the match (p> 0.05). There was no statistical significance between the results of the STAI-I forms taken from the athletes and the salivary cortisol levels taken from the athletes. Conclusion: It has been observed that wrestling athletes can keep their stress levels under control in their CAR and competition responses. It was determined that the cortisol profile, which increased statistically in different branches of athletes in the studies examined, was not observed in the athletes who participated in our study. Competition stress and stress control ability of elite wrestlers; It is thought to increase in line with the diet, sleep quality, cigarette consumption, age of the athlete, competition experience and the skills of the athletes.