Yeni koronavirüs hastalığını (Covid-19) yenmiş bireylerde travma sonrası büyümede travma sonrası stres belirtileri, psikolojik sağlamlık ve umudun rolü

Abstract

Bu araştırmanın amacı yeni koronavirüs hastalığını (Covid-19) yenmiş bireylerde travma sonrası büyümede travma sonrası stres belirtileri, psikolojik sağlamlık ve umudun rolünü incelemektir. Bu araştırma korelasyonel desenli nicel bir araştırmadır. Araştırmanın çalışma grubunu Türkiye’nin farklı şehirlerinden çevrim içi ve yüz yüze olarak araştırmaya katılan yaşları 18 ve 72 arasında değişmekte olan Covid-19 hastalığını yenmiş 454 katılımcı oluşturmaktadır. Katılımcıların seçiminde uygun örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın verileri demografik bilgi formu, Travma Sonrası Büyüme Envanteri, Sürekli Umut Ölçeği, Travma Sonrası Stres Tanı Ölçeği ve Yetişkinler için Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği ile elde edilmiştir. Tüm istatistiksel analizler IBM SPSS 22 programında gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizi için bağımsız örneklemler için t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Scheffe testi, Pearson korelasyon analizi ve çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda cinsiyet, hastalığı geçirme düzeyi (hafif, orta, ağır) ve hastalıktan iyileşme süresine göre travma sonrası büyüme düzeyi arasında pozitif bir ilişki bulunmuştur ve travma sonrası stres belirtilerinin, psikolojik sağlamlığın ve umudun travma sonrası büyüme düzeyinin anlamlı ve pozitif yönde bir yordayıcı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Cinsiyete göre kadınların travma sonrası büyüme düzeylerinin erkeklerin travma sonrası büyüme düzeylerinden anlamlı bir şekilde yüksek olduğu görülmüştür. Hastalığı geçirme düzeyine göre hastalığı ağır atlatanların travma sonrası büyüme düzeyleri hastalığı hafif ve orta atlatanların travma sonrası büyüme düzeylerinden daha yüksek elde edilmiştir. Hastalıktan iyileşme süresine göre hastalığı uzun sürede atlatanların travma sonrası büyüme düzeyleri kısa sürede atlatanların travma sonrası büyüme düzeylerinden daha yüksek bulunmuştur. Travma sonrası stres belirtileri, psikolojik sağlamlık ve umut değişkenleri travma sonrası büyümenin olumlu yönde ve anlamlı bir yordayıcısıdır. Elde edilen bulgular ilgili literatür ışığında tartışılmış ve yorumlanmıştır

The aim of this research is to examine the role of post-traumatic stress symptoms, resilience and hope in post-traumatic growth in individuals who have overcome the novel coronavirus disease (Covid-19). This research is a quantitative research with a correlational pattern. The study group of the research consists of 454 participants, aged between 18 and 72, who participated in the research online and faceto-face from different cities of Turkey, who survived the Covid-19 disease. Convenience sampling method was used in the selection of the participants. The data of the study were obtained with demographic information form, Post Traumatic Growth Inventory, Trait Hope Scale, Post Traumatic Stress Diagnostic Scale and Psychological Resilience Scale for Adults. All statistical analyzes were performed in IBM SPSS 22. For the analysis of the data, t-test for independent samples, one-way analysis of variance (ANOVA), Scheffe test, Pearson correlation analysis and multiple regression analysis were used. As a result of the research, a positive relationship was found between the level of post-traumatic growth according to gender, level of disease (mild, moderate, severe) and recovery time from the disease and it was concluded that post-traumatic stress symptoms, resilience and hope were significant and positive predictors of post-traumatic growth level. According to gender, post-traumatic growth levels of women were found to be significantly higher than men’s post-traumatic growth levels. According to the level of passing the disease, the post-traumatic growth levels of those who survived the disease were higher than the post-traumatic growth levels of those who survived the disease mildly and moderately. According to the recovery time from the disease, the post-traumatic growth levels of those who survived the disease for a long time were found to be higher than those who survived the disease in a short time. Post-traumatic stress symptoms, resilience and hope variables are positive and significant predictors of post-traumatic growth. The findings were discussed and interpreted in the light of the relevant literature.