Elektrik dağıtım sisteminde cbs uygulamaları ve gerçekleşen kesintilerin cbs entegrasyonu ile raporlanması

Abstract

Yaşam için çok değerli bir enerji kaynağı olan ve kapsamlı şekilde depolanması mümkün olmayan elektrik enerjisinin yönetimi, günümüzde üretimi kadar önemli bir yer tutmaktadır. Bu hususta gerçekleştirilen çalışmalardan birisi de elektrik dağıtım sistemlerinde Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) uygulamalarının yer alması ve aktif olarak kullanılmasıdır. Elektrik dağıtım sistemlerinde bulunan envanterlerin büyük kısmı konumsal özelliklere sahip olduğundan ve şebeke özelliği taşıdığından görüntüleme, sorgulama, analiz, veri yönetimi gibi birçok fonksiyon için CBS kullanımı bir ihtiyaç haline gelmiştir. Elektrik dağıtım sistemleri gibi kurumsal bir yapı barındıran işletmeler için CBS kullanılması kadar kurgulanması da önemli bir süreci kapsamaktadır. Bu kapsamda tezde öncelikle elektrik dağıtım sistemlerinde CBS altyapıları ve uygulamaları incelenmiş olup kurgu, tasarım ve uygulamalar açısından önemli özelliklere değinilmiştir. Elektrik dağıtım sistemlerinin yaşam döngüsü içerisinde en çok karşılaşılan sorunların başında kesintiler gelmektedir. Gerçekleşen kesintilerin en kısa sürelerde giderilerek enerji arzının sağlanması ilgili kurumların önemli görevlerinden birisidir. Ayrıca söz konusu kesintilerin hangi kullanıcıları ne kadar süre etkiledikleri de bağlı bulunulan mevzuatlar ve hizmet kalitesi gereği bilinmesi gereken bir bilgidir. Şebeke üzerinde gerçekleşen kesintiler ilgili süreçlerin yönetim sistemleri tarafından kayıt altına alınmaktadır. Her bir kesinti için CBS kullanılarak şebeke üzerinde akış analizleri gerçekleştirip etkilenen kullanıcılar tespit edilebilmektedir. Farklı sistemlerin birbirlerini takip eden işlemleri kurumsal ve işlem sayısı fazla olan işletmelerde manuel gerçekleştirilmesi yürütülmesi zor ve ağır süreçler meydana getirmektedir. Bu noktada birbirinden bağımsız işlevlere sahip olan sistemlerin entegrasyonu ihtiyacı doğmaktadır. Hazırlanan tezde elektrik dağıtım sistemlerinde CBS altyapıları ve uygulamaları ile birlikte entegrasyon mimarileri incelenmiş avantaj ve dezavantajları belirtilmiştir. Akabinde kesinti özelinde gerçekleştirilecek bir entegrasyon ile CBS ortamında otomatik raporlamanın nasıl yapılabileceğine dair bir uygulama geliştirilerek pratik bir çözüm önerisi sunulmuştur. Gerçekleştirilen uygulamada son yıllarda en popüler yazılım dillerinden olan python tercih edilmiştir. Ayrıca elektrik dağıtım sistemleri gibi farklı platformlarda çalışan bağımsız sistemlerin kullanıldığı ve bu sistemlerin üreticilerinin değişkenlik gösterdiği işletmeler için tercih edilen SOA (Service Oriented Architecture) entegrasyon yöntemi altında kurgulanabilecek bir tasarım gerçekleştirilmiştir.

Management of electrical energy, which is a very valuable energy source for life and cannot be stored comprehensively, is as important as its production today. One of the studies carried out in this regard is the inclusion and active use of GIS (Geographical Information Systems) applications in electricity distribution systems. Since most of the inventories in electricity distribution systems have spatial characteristics and have network characteristics, the use of GIS has become a necessity for many functions such as monitoring, querying, analysis and data management. For businesses that have an institutional structure such as electricity distribution systems, the use of GIS covers an important process as well as setting it up. In this context, first of all, GIS infrastructures and applications in electricity distribution systems have been examined and important features in terms of setup, design and applications are mentioned. One of the most common problems in the life cycle of electricity distribution systems is interruptions. Providing energy supply by eliminating the cuts in the shortest time is one of the important duties of the relevant institutions. In addition, it is important to know which users and how long these interruptions affect which users are due to the applicable legislation and service quality. The outages occurring on the network are recorded by the management systems of the relevant processes. For each outage, using GIS, flow analysis can be performed on the network and affected users can be identified. Performing the successive operations of different systems manually in corporate and enterprises with a high number of transactions creates difficult and heavy processes to carry out. At this point, the need for the integration of systems with independent functions arises. In this thesis, GIS infrastructures and applications in electricity distribution systems, as well as integration architectures are examined and their advantages and disadvantages are stated. Subsequently, a practical solution was developed by developing an application on how to do automatic reporting in the GIS environment with an integration specific to interruption. Python, one of the most popular software languages in recent years, has been preferred in the implementation. In addition, a design that can be built under the SOA (Service Oriented Architecture) integration method, which is preferred for businesses where independent systems operating on different platforms such as electricity distribution systems are used and the manufacturers of these systems vary.