Çalışan gebelere yönelik tutum ölçeği : Ölçek geliştirme çalışması

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı çalışan gebelere yönelik tutumun belirlenmesinde ulusal ve uluslararası çalışmalarda kullanılmak üzere standart, geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmektir. Yöntem: Bu araştırma metodolojik yöntemle gerçekleştirilmiştir. Araştırma Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezinde çalışan 242 hemşire ve 119 doktorun katılımıyla gerçekleşmiştir. Verilerin analizi için SPSS ve AMOS paket programından yararlanılmıştır. Ölçeğin geliştirilmesi için geçerlik analizleri kapsamında; (1) uzman görüşleri ve Kendal W uyumluluk testi ile kapsam geçerliği, (2) Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) katsayısı, Barlett küresellik testi, açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi ile yapı geçerliği, (3) Ateşman okunabilirlik formülü ile okunabilirlik analizi yapılmıştır. Güvenirlik analizleri kapsamında; (1) Cronbach alfa güvenirlik katsayısı ve madde toplam istatistikleri ile iç tutarlılık analizi, (2) test-tekrar test uygulanarak person momenler çarpımı korelasyon katsayısı (r) ile kararlılık analizi yapılmıştır. Bulgular: Hazırlanan 49 maddeli taslak ölçek uzmanlar tarafından değerlendirilmiştir. KGİ skoru 0.80'in altındaki maddeler ölçekten çıkarılarak 44 maddeye indirilmiştir. Uzman görüşleri istatistiksel olarak orta düzeyde anlamlı bulunmuştur (KW=0.25 p=0.15). KMO katsayısının 0.80 olduğu, Bartlett testine ilişkin ki-kare değerinin de ileri düzeyde (p<0.001) anlamlı ve verilerin faktör analizi için uygun olduğu saptanmıştır. Açıklayıcı Faktör Analizi (AFA) sonucunda toplam varyansın %56.81'ini açıklayan, 27 madde ve dört faktörden oluşan bir yapı elde edilmiştir. Faktörlere dağılan 27 maddeye ait faktör yük değerleri 0.50- 0.85 arasında değişmektedir. Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) sonucunda 27 maddelik dört faktörlü yapının iyi uyum değerleri ortaya koyduğu ve bir model olarak doğrulandığı tespit edilmiştir (x 2 /sd =1.56, RMSEA= 0.040, GFI=0.91, NFI=0.96, TLI=0.98, CFI=0.98). Okunabilirlik katsayısı 62.2 (orta güçlükte) bulunmuştur. Alt faktörlerinin Cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı 0.77-0.85 arasında değişmekte olup ölçek genelinde 0.87'dir. Test-tekrar test analizi sonucuna göre Pearson momentler çarpımı korelasyon katsayısı alt faktörler için 0.80-0.85 arasında değişmekte olup ve ölçeğin genelinde kararlık 0.85 bulunmuştur. Sonuç: Yapılan analizler sonucunda 27 maddeden ve 4 alt boyuttan oluşan, geçerli ve güvenilir Çalışan Gebelere Yönelik Tutum Ölçeği elde edilmiştir. Anahtar Sözcükler: Çalışan gebe; geçerlik; güvenirlik; hemşirelik; ölçek geliştirme; tutum

Aim: The aim of this study is to develop a standard, valid and reliable measurement tool to be used in national and international studies in determining the attitude towards working pregnant women. Method: This research has been carried out by methodological method.The research was carried out with the participation of 242 nurses and 119 doctors working at the Ondokuz Mayıs University Health Application and Research Center. SPSS and AMOS package program was used for data analysis. In order to develop the scale, within the scope of validity analysis; (1) content validity with expert opinions and Kendal W compatibility test, (2) construct validity with Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) coefficient, Bartlett's test of sphericity, explanatory and confirmatory factor analysis, (3) the readability with the Ateşman readability formula. Those performed within the scope of reliability analysis; (1) internal consistency analysis with cronbach alpha reliability coefficient and item total statistics, (2) test-retest reability with pearson product-moment correlation (r). Results: The draft scale with 49 items was evaluated by experts. Items with a CVI score below 0.80 were removed from the scale and reduced to 44 items. Expert opinions were found to be statistically significant (KW=0.25, p=0.15). It was determined that the KMO coefficient was 0.80, the chi-square value of the Bartlett test was highly significant (p <0.001) and the data were suitable for factor analysis. As a result of Explanatory Factor Analysis (EFA), a structure consisting of 27 items and four factors was obtained, which explains 56.81% of the total variance. Factor load values of 27 items distributed among factors vary between 0.50 and 0.85. As a result of the Confirmatory Factor Analysis (CFA), it was determined that the 27-item four-factor structure revealed good fit values and was confirmed as a model (x 2 / df = 1.56, RMSEA = 0.040, GFI = 0.91, NFI = 0.96, TLI = 0.98, CFI = 0.98). The readability coefficient was found to be 62.2 (medium difficulty). The Cronbach Alpha internal consistency coefficient of its sub-factors ranges between 0.77-0.85 and is 0.87 in the overall scale. According to the test-retest analysis results, the Pearson moments correlation coefficient for the sub-factors ranges between 0.80-0.85, and the stability of the scale was 0.85. Conclusion: As a result of the analyzes, a valid and reliable Attitude Scale towards Working Pregnant Women, consisting of 27 items and 4 sub-dimensions, was obtained. Keywords: Attitude; nursing; reliability; scale development; validity; working pregnant