Farklı tabansuyu derinliği ve tuzluluğun tatlı mısırın (zea mays convar saccharata sturt) verim, büyüme parametreleri ve bitki su tüketimi üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışma, farklı tabansuyu derinliği ve farklı tabansuyu tuzluluğunun tatlı mısırın verim, büyüme ve gelişme parametreleri, tabansuyundan beslenme katkısı, bitki su tüketimi ve toprak tuzluluğu üzerine olan etkilerini incelemek amacıyla haziran-eylül 2020 tarihleri arasında ondokuz mayıs üniversitesi ziraat fakültesi araştırma ve uygulama alanı içerisinde yeralan sadece üzeri yağmur örtüsü ile kapalı bir alanda yürütülmüştür. Çalışmada 30 cm, 55 cm ve 80 cm olmak üzere 3 farklı tabansuyu derinliği ile 0.38 dS m-1, 5 dS m-1, and 10 dS m-1 olmak üzere 3 farklı tabansuyu tuzluluğu oluşturulmuştur. Lizimetrelerde tabansuyu seviyeleri mariotte düzenekleri sayesinde ayarlanmış ve mariottilerdeki su seviyeleri günlük kontrol edilmiştir. Çalışma sonucunda tabansuyu derinliğinin tatlı mısırın gelişimi üzerinde çok önemli etki ettiği belirlenmiş ve tabansuyu derinliği arttıkça verimde ve gelişme parametrelerinde artış gözlemlenmiştir. Tabansuyu tuzluluğu arttıkça ise tatlı mısırın veriminde önemli derecede azalmalar olmuştur. Tabansuyu derinliği arttıkça, tabansuyundan oluşan kapilarite ile yükselen su miktarında azalmalar görülmüş, bununla birlikte yüksek tuzluluğa sahip sığ tabansuyunun olduğu konularda ise toprak yüzeyinde çok yüksek oranda tuz birikimi olmuştur. Tuzlu olmayan koşullarda 55 cm liktabansuyu derinliğinin bitki gelişimini olumsuz yönde etkilemediği ve bitki su tüketiminin yaklaşık %52.3 lük kısmınında ise tabansuyundan sağlandığı belirlenmiştir. Tabansuyunun tuzlu olması durumunda ise toprakta tuzluluğunun önlenmesi için tabansuyunun daha derinde tutulması gerektiği tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda kontrollü drenajın sulama suyu yönetimine çok önemli katkılar sağlayacağı belirlenmiştir. Ancak tabansuyunun tuzlu olması durumunda ise toprakta çok fazla miktarda tuz birikimi olacağı ve bu nedenle tuzlu tabansuyu olan bölgelerde çok daha fazla hassas olunması gerektiği önerilmiştir.

This study was conducted to examine the effect of different groundwater salinity at different groundwater depths on yield, growth and development parameters, groundwater contribution, evapotranspiration, and soil salinity of sweetcorn under the closed area with rain shelter. In the study, three different groundwater depths (30cm, 55cm, and 80cm) and three different groundwater salinity (0.38 dS m-1, 5 dS m-1, and 10 dS m-1) were created. The groundwater was maintained at the desired levels by connecting the lysimeters with Marriotte tank and the water levels in the Marriotte were checked daily. The results of the study showed that the depth of groundwater had a very important effect on the yield and growth parameters of sweetcorn and it was also observed that the yield and growth parameters increased as the ground water depth increased. As the groundwater salinity increased, there was a very significant decrease in the yield and growth parameters of sweetcorn. As the depth of the groundwater increased, there was a decrease in the amount of capillary contribution from groundwater to crop root-zone. Also, there was a very high salt accumulation on the soil surface in the treatment of high salinity at shallow groundwater. It was observed that the non-saline condition with 55cm groundwater depth did not affect the plant growth negatively and approximately 52.3% of the evapotranspiration was obtained from the ground water. If the groundwater is saline, it was found that the groundwater should be kept deeper to prevent salinity in the soil. As a result of the study, it was determined that controlled drainage will make a very important contribution to irrigation water management. However, it has been suggested that if the groundwater is saline, there will be a large amount of salt accumulation in the soil, and therefore, it is recommended to be much more sensitive in areas with saline groundwater.