Okul müdürlerinin kindarlık davranışları ile öğretmenlerin örgütsel sessizlik algıları arasındaki ilişki

Abstract

Kindarlık, kişiye fayda sağlamayacak bile olsa karşısındakine manevi ya da maddi zarar vermek için kendisinin de bu zarar ve maliyete katlanmayı kabul etmesidir (Southard, 2020). Örgütsel sessizlik ise işgörenlerin örgütte yaşanan problemler hakkındaki düşüncülerini söylememesi veya söylemeyi tercih etmemesidir (Morrison ve Milliken, 2000). Bu çalışmanın amacı okul müdürlerinin kindarlık davranışları ile öğretmenlerin sessizlik algıları arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Yapılan çalışma nicel bir çalışmadır ve araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışma 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Kocaeli ili Gebze ilçesinde devlet okullarında görev yapan 797 öğretmen ile yürütülmüştür. Çalışmada veri toplama araçları olarak öğretmenlerin yönetsel kindarlık algılarını ölçmek için Elma’nın (2019) geliştirdiği “Yönetsel Kindarlık Ölçeği”, öğretmenlerin örgütsel sessizlik algılarını tespit etmek için Kahveci ve Demirtaş’ın (2013) geliştirdiği “Örgütsel Sessizlik Ölçeği” ve araştırmacı tarafından geliştirilen “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Elde edilen verilen SPSS paket programı ile analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonuçlarına göre okul müdürlerinin kindarlık davranışlarına ilişkin öğretmen algılarının orta, örgütsel sessizlik algı düzeylerinin ise yüksek düzeyde olduğu görülmüştür. Okul müdürlerinin kindarlık davranışlarına ilişkin öğretmen algılarına bakıldığında cinsiyet, yaş, medeni durum, kıdem, bulunduğu okuldaki hizmet süresi bakımından anlamlı bir farkın olmadığı; branş değişkeninde ise ortaokul sayısal grubu öğretmenlerle ilgili bulgularda anlamlı farklılığın olduğu tespit edilmiştir. Demografik değişkenlere göre öğretmenlerin örgütsel sessizlik algılarına bakıldığında, kadın öğretmenlerin erkek öğretmenlere göre daha sessiz, kıdem değişkeninde ölçeğin yönetici alt boyutunda anlamlı farklılık olduğu; yaş, medeni durum, branş, bulunduğu okuldaki hizmet süresi değişkenlerinde ise anlamlı bulgulara ulaşılmadığı görülmüştür. Okul müdürlerinin kindarlık davranışları ile öğretmenlerin örgütsel sessizlik algıları arasındaki ilişkinin pozitif yönde anlamlı, ayrıca yöneticilerin kindarlık davranışları sergilemesinin örgütsel sessizlik algısı konusunda anlamlı bir yordayıcı olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.

Spitefulness is the acceptance of bearing one’s own harm and all costs in order to cause moral or material harm to the other person, even if it will not benefit the person (Southard, 2020). Organizational silence, on the other hand, is when employees do not say or prefer not to say their thoughts about the problems experienced in the organization (Morrison and Milliken, 2000). The aim of this study is to reveal the relationship between school principals' spiteful behaviors and teachers' perceptions of silence. This study is a quantitative research and it uses relational review model. The study was carried out with 797 teachers working in public schools in Gebze, Kocaeli in the 2020-2021 academic year. The “Administrational Spiteful Scale” developed by Elma (2019) to measure teachers' perceptions of managerial spiteful, the ''Organizational Silence Scale'' developed by Kahveci and Demirtaş (2013) to determine teachers' perceptions of organizational silence and the ''Personal Information Form”' developed by the researcher herself were used as the data collection tools in the study. The obtained data was analyzed with the SPSS package program. According to the results of the analysis, it was found that the teachers' perceptions of scholl principals' spitefulness behaviors were moderate and their perception levels of organizational silence were high. When is was looked teachers' perceptions of school principals' spitefulness behaviors, there was no significant difference in terms of gender, age, marital status, seniority, and length of service, but it was found out that there was in the length of service at school; as for the field of study variable, it was determined that there was a significant difference in the findings related to the middle school science-maths group teachers. Considering teachers' perceptions of Organizational Silence Scale according to demographic variables, female teachers are more quiet than male teachers; there is a significant difference in the managerial sub-dimension of the scale in terms of seniority. It was observed that no significant findings were reached in the variables of age, marital status, field of study, length of service in the same school. It has been found that the relationship between school principals' spitefulness behaviors and teachers' perceptions of organizational silence is positively significant, and that administrators' spiteful behavior is a significant predictor of organizational silence perception.