Samsun ekolojik koşullarında Narlısaray populasyonu ile yabancı orijinli kenevir çeşitlerinin verim ve bazı kalite özelliklerinin araştırılması

Abstract

Kenevir (Cannabis sativa L.) insanoğlunun M.Ö 8000 yıllarında kültüre aldığı 2n=20 kromozomlu tek yıllık; lif, tohum ve ilaç endüstrisi için yetiştirilen bir bitkidir. Bu çalışma Samsun ekolojik şartlarına en uygun kenevir populasyon ve çeşitlerini belirlemek amacıyla planlanmıştır. Araştırmada yerli Narlısaray populasyon ile Futura-75, Ferimon-12, Uso-31, Finola, Santhica-27 ve Fedora-17 yabancı orijinli çeşitler kullanılmıştır. Çalışma, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi deneme parsellerinde 2019 yılında yürütülmüştür. Populasyon ve çeşitlerin morfolojik özelliklerinin belirlenmesi için (çimlenme süresi, çiçeklenme süresi , erkek bitki/dişi bitki oranı, bitki boyu, teknik sap uzunluğu, sap kalınlığı, bin dane ağırlığı, sap ve lif verimi) gözlem, ölçüm ve hesaplamalar yapılmıştır. Kimyasal içerkleri ise kenevir bitkisinin yapraktaki THC (tetrahidrokannabidiol) ile CBD (cannabidiol) oranları, tohumundaki ham yağ, ham protein ve yağ asitleri kompozisyon değerleri de belirlenmiştir. Morfolojik özellikleri ve kimyasal içerikleri bakımından yerli populasyon olan Narlısaray genotipi genellikle diğer çeşitlere göre Samsun koşullarında daha iyi performans göstermiştir. Ancak yağ asitleri bu genellemeye girmemiştir. Lif amaçlı üretimler için Narlısaray populasyonu miktar ve kalite bakımından diğer çeşitlere göre daha avantajlıdır. Endüstriyel kenevirin en önemli kriterlerinden biri olan THC ile CBD analizleri yapılmış ve istatiksel olarak hesaplanmıştır. Narlısaray populasyonun yabancı orijinli çeşitlere göre THC ile CBD nispeten oranı fazla olduğu belirlenmiştir.