Toxoplasma gondii'ye etkili ilaçların immünmodülatörle kombinasyonunun in vivo etkisi / Zeynep Şentürk Köksal; Danışman Murat Hökelek
Özet
Toksoplazmoz, zorunlu hücre içi paraziti olan t.gondii’nin etkeni olduğu bir zoonozdur. İmmün sistemi sağlam kişilerde çoğu zaman asempotik seyreden toksoplazmoz, özellikle AIDS, kanserler, transplantasyon gibi tablolarda çok ağır seyretmekte ve ölümle sonuçlanabilmektedir. Tedavide ilk ve en etkili seçenek ;pirimetamin(PYR) ve sülfadiazin (SDZ) kombinasyonudur. Bu ilaçlar takizoitlere etkili ve daha az yan etkileri olan tedavi protokollerine ihtiyaç vardır.Bu çalışmanın amacı;klasik PYR ve SDZ tedavisine ek olarak ,toksoplazmada çok önemli olan immün sistemin,immünmodülatör ajanlarla (levamizol ve ekinezya) destreklenmesi ile farelerin yaşam sürelerine etkilerinin olup olmadığını araştırmaktır.Çalışmamızda Balb/c fareleri(n=99) 105 t.gondii takozoiti ile intraperitoneal olarak enfekte ettikten 24 saat sonra oral tedaviye başlandı(n=90).herbiri 9 fareden oluşan 11 grup kullanıldı (1 enfeksiyon kontrol grubu,4 tedavi kontrol grubu , 6 çalışma grubu).enfeksiyon kontrol grubuna tedavi verilmedi. Diğer gruplarda tedaviye 10 gün devam edildi. Fareler enfeksiyon sonrası 30 gün gözlemlenerek yaşam süreleri değerlendirildi. Tedavide PYR 12,5-6,25 mg/kg/gün ve ekinezya 260-130 mg/kg/gün dozu ile kombine edildi. Bulgular değerlendirildiğinde PYR-SDZ ve levamizol kombinasyonu verilen gruplarda yaşam yüzdesinin arttığı ve istatiksel olarak anlamlı olduğu saptandı (P<0,05). Ekinezya ile kombine edilen gruplarda yaşam yüzdelerinin arttığı gözlemlendi.ancak sonuçlar istatiksel olarak anlamlı bulunmadı(P>0,05)Sonuç olarak,levamizol ile birlikte pirmetemin-sülfadiazin kombinasyonun tedavide alternatif bir seçenek olarak kullanılabileceği akla gelmektedir. İmmunmodülatör ilaçların t.gondii’ye karşı etkinliğinin daha net olarak ortaya koyulabilmesi için farklı dozlarda ve etkin olan farklı ilaçlarla kombine edilerek daha ileri in vivo çalışmalara gereksinim vardır.Anahtar kelimeler:toxoplasma gondii,sülfadiazin,primetamin,levamizol,ekinezya,immünmodülatör.