Normal gebelerin takibinde renkli doppler ultrasonografinin yeri / Töre Yazmuradov; Danışman Mustafa Bekir Selçuk

Abstract

Amaç: Bu çalışmada normal gebelik sürecinde fetal umblikal arter, orta serebral arter ve maternal uterin arterlerdeki Doppler indekslerinin gebelik haftaalrına göre değişiminin saptanması ve meydana gelebilecek patolojik akım paternlerinin daha kolay tanımlanması amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı'ndan Radyodiagnostik Anabilim Dalı'na gönderilen 86 normal tekil gebeye, gebeliğin 20-24. haftasında, 28-32. haftasında ve 36. hafta sonrasında önce obstetrik gri skala ultrasonografi ve sonrasında umblikal arter, orta serebral arter (OSA) ve maternal uterin arterlere yönelik renkli Doppler ultrasonografi (RDUS) ile spektral Doppler incelemesi yapıldı. Kontroller sırasında veya perinatal dönemde çeşitli nedenlerle 9 gebe çalışma dışı bırakıldı. Çalışma dışı bırakılan gebelerden birisinde intrauterin ölüm, birisinde ise düşük öyküsü vardı, geri kalanının ise kontrol takibi yapılamadı. Çalışmaya dahil edilen 77 gebede maternal veya fetal hiçbir problem yoktu.Gri skala US'da rutin obstetrik inceleme ile fetal biyometri değerlendirildi, daha sonra RDUS inceleme ve spektral analizler yapıldı. RDUS ve spektral Doppler incelemesi sırasında fetal hareketin ve solunumun olmamasına dikkat edildi. Umblikal arter, orta serebral arter, maternal uterin arterler için rezistif indeks (RI), pulsatilite indeksi (PI) ve sistolik/diyastolik oran (S/D oranı) saptandı. Maternal uterin arterlerde erken diyastolik çentiğin (EDÇ) varlığı araştırıldı. Doppler indeksleri, en az üç dalga formunun sabit kaldığı spektrumdan ölçüm yapılarak saptandı.Bulgular: umblikal arterde 20-24, 28-32. gebelik haftalarında ve 36. gebelik haftası sonrasında sırasıyla ortalama RI değerinin 0.62'den, 0.57'ye ve 0.48'e; PI ortalama değerinin 0.96'dan, 0.84'e ve 0.70'e; S/D oranının ortalama değerinin 2.62'den, 2.37'ye ve 1.97'ye düştüğü saptandı. OSA'da 20-24, 28-32. gebelik haftalarında ve 36. gebelik haftası sonrasında ortalama RI değerinin 0.70'den, 0.69'a ve 0.62'ye düştüğü saptandı; OSA'nın 20-24, 28-32. gebelik haftalarında ortalama PI değerinin 1.23'den, 1.24'e çıktığı ve 36. gebelik haftası sonrasında 1.06'ya düştüğü saptandı; OSA'nın 20-24, 28-32. gebelik haftalarında S/D oranının ortalama değerinin 3.19'dan, 3.31'e çıktığı ve 36. gebelik haftası sonrasında 2.75'e düştüğü saptandı. Sağ uterin arterde 20-24, 28-32. gebelik haftalarında ve 36. gebelik haftası sonrasında ortalama RI değerinin 0.53'den; 0.48'e ve 0.41'e; ortalama PI değerinin 0.97'den, 0.83'e ve 0.69'a; S/D oranının ortalama değerinin 2.23'den, 2.02'ye ve 1.73'e düştüğü saptandı. Sol uterin arterde 20-24, 28-32. gebelik haftalarında ve 36. gebelik haftası sonrasında ortalama RI değerinin 0.55'den, 0.48'e ve 0.43'e; ortalama PI değerinin 1.06'den, 0.90'a ve 0.75'e; S/D oranının ortalama değerinin 2.37'den, 2.09'a ve 1.84'e düştüğü saptandı. 20-24. gebelik haftasında iki gebede sağ uterin arterde (%2.6), iki gebede sol uterin arterde (%2.6), 4 gebede ise her iki uterin arterde (%5.2) olmak üzere toplam 8 (%10.4) gebede EDÇ saptandı. Bu gebelerde 28-32. gebelik ve 36. gebelik haftası sonrasında yapılan RDUS takibinde EDÇ'nin izlenmediği görüldü. Sonuç: Çalışmaya dahil edilen gebelerdeki umblikal arter, orta serebral arter ve maternal uterin arterlerdeki Doppler indekslerinin gebelik haftasının ilerlemesi ile birlikte uteroplasental ve fetoplasental dolaşımda oluşan değişikliklere paralel olarak değişime uğradığı saptandı. Bulgular literatür ile uyumlu bulundu.