Santral sinir sisteminin primer nöroepitelyal tümörlerinin evrelendirilmesinde difüzyon MR, perfüzyon MR ve MR spektroskopi’nin birlikte kullanılmasının değeri / Sibel Bakan; Danışman Barış Diren

Abstract

Bu çalışmanın amacı beyin tümörlerinin tanısında ve gradenin belirlenmesinde ileri manyetik rezonans görüntüleme (MRG) teknikleri olan difüzyon ağırlıklı görüntüleme (DAG) perfüzyon MRG ve manyetik rezonans spektroskopi(MRS) yöntemlerinin yerini ve değerlerini bu yöntemlerin bir arada kullanımı ile düşük ve yüksek grade li malign tümörlerin ayırt edilebilirliğindeki ilişkileri araştırlıdı.Bu amaçla intrakranyal kitle tansısı olan (başka bir görüntüleme yöntemi ile önceden gösterilmiş yada ön tanı ile takip edilmekte olan) hastalara konvansiyonel MRG incelemesine ek olarak aynı seansta DAG , perfüzyon MRG ve MRS incelemeri yapıldı. Histopatolojik sonuçları elde olan ve intra aksiyel, supratentorial yerleişimli nöroepitelyal doku tümörlerinde oluşan seçilmiş 28 hasta araştırma grubuna dahil edildi.Konvansiyonel MRG lerde tümörün lokalizasyonu kitle varlığı ve /veya seçilebilirliği ödem olup olmadığı nekroz ve /veya kist içerip içermediği konrtaslanma oranı ve kontraslanma biçimi incelenerk kaydedildi.Görünen difüzyon katsayısı ( apperent diffusion coefficent =ADC) haritaları üzerinden tüm lezyonların ortalama minimum (min) ADC değerleri ölçüldü. Olguların perfüzyon özelliklerini değerlendirmede kan beyin volümü [cerebral blood volume (CBV)] haritaları kullanılarak ortalama maksimum rölatif CBV (rCBV) değerleri elde edildi. TE 135 milisaniye ile elde edilen multivokasel MRS görüntülerinden renk kodlamalı metabolit haritaları oluşturuldu ve ortalama maks Cho/Cr oranları belirlendi. Bu 3 inceleme serisinde elde edilen görüntülerde aynı düzlemli kesitlerde kitle lezyonunun 3 ayrı yerinden aynı boyuttaki ROI ile karşılaştırmaya esas olacak ölçümler elde edildi.Ortalama min ADC değeri düşük grade li malign tümörlerde 1,248 ±0,036x 10¯³ mm²/ s yüksek gradeli malign tümörlerde 0,897±0,203x10¯³ mm²/ s olarak bulundu. Düşük gradeli malign tümörler için maks rCBV 1,361±0,299 yüksek gradeli malign tümörler için maks rCBV 5,407±2,393 olarak tespit edildi. Ortalama amaks Cho/ Cr düşük gradeli malign tümörlerde 2,853±1,770 yüksek gradeli malign tümörlerde 5,879±1,788 olarak saptandı.Düşük ve yüksek gradeli gruplar arasında her tümörün min ADC, maks rCBV ,maksCho/Cr değerlerinin ortalamaları arasında fark olup olmadığını saptama k amacıyla yapılan bağımsız gruplar t-testi(student t-testi) sonucunda p değeri <0,01 bulunarak 2 grup arasında anlamlı fark bulundu.Bu olgularda DAG ,perfüzyon MRG, MRS tekniklerinin beyin tümörlerinin tanı ve gradelemesinde konvansiyonel MRG bulgularına ek olarak önemli veriler sağladığı; ortalama min ADC , ortalama maks rCBV ve ortalama maks Cho/Cr değerlerinin ölçülmesi ile düşük ve yüksek gradeli tümörlerin ayırt edilebileceği görüldü. Yapılacak çalışmalarda her3 teknikle voksel bazında yapılacak ölçümler ile heterojen karakterde olan yüksek grade li glial tümörlerde intra-tümöral grade lemenin mümkün olabileceği dolayısıyla tedavi planlamasının daha doğru olarak yapılabileceği görüldü.ANAHTAR SÖZCÜKLER: Manyetik rezonans görüntüleme, difüzyon manyetik rezonans görüntüleme, perfüzyon manyetik rezonans görüntüleme, manyetik rezonans spektroskopi, beyin tümörleri