Tavşanlarda ön çapraz bağ rekonstrüksiyonunun geç sonuçlarının morfolojik ve histolojik incelenmesi / Selçuk Şen.
Özet
Bu çalışma tavşanlarda ÖÇB lezyonlarının rekonstrüksiyonunda kullanılan patellar tendon greftlerinin kemik insersiyonlerında, kemik tünel içinde ve eklem içindeki morfolojik-histolojik değişimlerinin geç sonuçlarını incelemek ve kullanılacak patellar tendon tiplerini karşılaştırmak amacı ile yapıldı. Çalışmaya 24 Yeni Zelanda albino tavşanı ile başlandı. 4 tavşan çeşitli nedenlerle çalışma dışı bırakıldı. Tavşanların sağ dizlerine patellar tendon distal pediküllü 1/3 medial otogrefti, sol dizlerine kemik-patellar tendon-kemik serbest otogrefti kullanılarak ÖÇB rekonstrüksiyonu yapıldı. 5. ayda 6 tavşan, 7. ayda 6 tavşan ve 9. ayda 7 tavşan morfolojik ve histolojik olarak değerlendirildi. Morfolojik değerlendirmede; her iki deney grubunda greftlerin anatomik yapısı normal ön çapraz bağda görülen spiral ve ayrı bantlar tarzındaki anatomik yapı yerine, tüp dejeneratif artrit bulguları gözlendi. Histolojik olarak, kemik tünel içindeki tendon devamlılığını ve canlılığını korumuştur. Tendon kemik tünele iyi organize olmuş kollajen liflerle sağlam olarak tutunmuştur. Clancy tekniği ile yapılan deney grubundaki insersiye bölgeleri histolojik olarak incelendiğinde 9. ayda tendonun kemik tünele giriş bölgesinin kemik halka ile daraltıldığı, ekleme bakan yüzlerde normal insersiyo histolojisinin oluştuğu, orta kısımda ise tendon yapısının korunduğu görüldü. Kemik-patellar tendon-kemik serbest otogreftlerinin insersiyo noktalarındaki histolojik özellikleri incelendiğinde; 5. aydan itibaren tüm deneklerde normal ligament-kemik histolojisine dönüştüğü görülmüştür. Yeni oluşan bağ histolojik olarak her iki gruptada normal ön çapraz bağ görünümünü vermekteydi. Fakat morfolojik olarak yeni ön çapraz bağın normal ÖÇB fonksiyonlarını tam olarak yaptığını söylemek mümkün değildir. Histolojik olarak 9. ay sonunda patellar tendon 1/3 medial otogrefti yöntemi, kemik-patellar tendon-kemik yönteminden daha başarılıdır. Ligamentizasyon uzun süren bir değişimdir. Bu süre içinde hastanın dizini kullanmaması eklemin kaybına neden olacaktır. Bu nedenle erken mobilizasyona izin veren, ligamentizasyon başarısı daha yüksek olan, distal pediküllü patellar tendon 1/3 medial otogrefti yöntemi üzerinde ileri çalışmalar yapılmalı ve bu yöntem kolaylıkla terk edilmemelidir.
