Helikobakter pilori enfeksiyonunun biliyer sisteme olan etkilerinin hepatobiliyer sintigrafi ile araştırması / Banu Kırtıloğlu; Danışman Murathan Şahin
Özet
Spiral üreaz pozitif bir bakteri olan Helikobakter pilori'nin (H.pilori) gastrik ve duedonal ülserli hastaların gastrik antral kolonize olduğu görülmektedir.Bazı helikobakter türleri safra içerisinde de saptanmış olup karaciğer ve biliyer sistem üzerine de etkileri olduğu bildirilmektedir.Çalışmamızın amacı H.pilorin'nin hepatobiliyer sistem üzerine olası etkilerinin incelenmesi ve biliyer sistemde olan değişikliklerin saptanmasıdır.Dispeptik yakınmaları olan H.pilori saptanan 25 hasta (16 kadın, 9 erkek ; ort.yaş ± SS 40.7 ±7.1) ( grup 1), dispeptik yakınmaları olan H.pilori enfeksiyonu saptanmayan 27 hasta (17 kadın, 10 erkek; ort.yaş ±SS 39.9 ± 6.8)(grup 2),kontrol grubu olarak 15 sağllıklı birey (5 kadın,10 erkek ;ort.yaş±SS 37.1 ± 6.5) (grup 3) çalışma gruplarını oluşturdu.H.pilori tanısı histopatolojik inceleme ve/veya 14C üre nefes testi ile kondu.Hastalarda hepatobiliyer sistemi veya H.pilori'yi etkileyebilecek ilaç kullanımı öyküsü yoktu.Çalışma öncesi tüm hastalara rutin kan testleri uygulandı.En az 4 saatlik,gece boyunca süren açlık sonrası 111 MBq 99mTc Mebrofenin intravenöz olarak enjekte edilerek konvansiyonel hepatobiliyer sintigrafi yapıldı.Her bir görüntü 60sn olmak üzere 128x128 matriks üzerine 1 saat süreyle düşük enerji genel amaç paralel delikli kolimatör takılı gama kamera ile dinamik görüntüleme yapıldı.Yağlı yiyecek ile biliyer sistem stimülasyonu sonrası 61-120.dakikalar arasında aynı parametreler kullanılarak 2.dinamik görüntüleme yapıldı.Tüm görüntüler kullanılarak karaciğerde maksimum aktivite görülme zamanı (Tmaks), ekskresyon yarı zamanı (Tmaks1/2), safra kesesi görülme zamanı (Tsk), koledok görülme zamanı (Tk), barsak görülme zamanı (Tb), ejeksiyon fraksiyonu (EF), latent periyod (LP), ejeksiyon periyodu (EP) ve ejeksiyon hızı (EH) değerleri belirlendi.Kruskall Wallis, Bon-ferroni düzeltilmeli Mann Whitney-U testi ve Ki-kare testi ile istatistiksel analiz yapıldı.Gruplar arası karşılaştırmada p[0.05 değeri anlamlı olarak kabul edildi.Grup 1'de elde edilen Tmaks, Tmaks1/2, Tk, Tsk, Tb, LP, EF30,EF60, EP, EH ortalama ve standart sapma değerleri sırasıyla 11.4±2.4, 26.1±6.6, 14.1±3.0, 22.3±13.5,38.8±20.7, 6.5±8.0, 32.4±17.6, 50.3±20.0, 40.4±13.5, 1.3±0.7 olarak hesaplandı.Grup 2 'de elde edilen Tmaks, Tmaks1/2,Tk, Tsk, Tb, TP,EF30, EF60, EP,EH ortalama ± standart sapma değerleriyle sırasıyla 11.5±2.9, 27.5±8.4, 11.6±2.9, 18.2±10.8, 34.1±21.3,4.5±4.6, 40.1±27.2, 55.6±26.0, 42.6±12.7,1.5±1.0 olarak hesaplandı.Grup 3'de elde edilen Tmaks, Tmaks1/2, Tk, Tks, Tb, LP,EF30, EF60, EP, EH ortalama ve standart sapma değerleri sırasıyla 9.2±2.1, 25.4±4.7, 13.6±4.6, 26.4±14.5, 30.2±18.6, 3.0±3.5, 39.5±16.4, 54.6±17.2, 37.7±14.6, 1.8±1.0 olarak hesaplandı.Tüm gruplardan elde edilen hepatobiliyer sintigrafi parametreleri Kruskall Wallis testi ile değerlendirildi.İstatistiksel olarak anlamlı fark (p[0.05) saptanan Tmaks ve Tk parametreleri Mann Whitney U testi ile yeniden değerlendirildi.Tmaks parametresi grup 1 ve3 (p=0.004) ve grup 2 ve 3 (p=0.010), Tk parametresi grup 1 ve 2 (p=0.008) arasında anlamlı farklılık gösterdi.Grup 1'de Tmaks,Tmaks1/2, Tk, Tsk, Tb, LP ve EP parametreleri sırasıyla 12, 7, 2, 3, 9, 9 ve 7 hastada kontrol grubu değerleri ile karşılaştırıldığında artmış olarak saptandı.Diğer parametreler olan EF30, EF60 ve EH ise 7, 7 ve 4 hastada azalma belirlendi.Grup 2'de Tmaks, Tmaks1/2, Tsk, Tb, LP ve EP parametreleri sırasıyla 13, 9, 2, 9, 8 ve 7 hastada kontrol grubu değerleri ile karşılaştırıldığında artmış olarak saptandı.Diğer parametreler olan EF0,EF60 ve EH'nin ise sırasıyla 8, 8 ve5 hastada azaldığı belirlendi.Tüm parametrelerde normale göre azalmış/artmış değere sahip hasta sayıları Ki-kare testi ile karşılaştırıldı.Her iki hasta gruu arasında farklılık saptanmadı (p]0.05).Dispeptik yakınmalara neden olan fizyopatolojik değişiklikler nedeniyle hepatobiliyer fonksiyonlar etkilenebilmektedir.H.pilori pozitif ve negatif dispeptik hastalar arasında biliyer fonksiyonlar bakımından farklılık görülmedi.Literatürde safrada olduğu gösterilen ancak patojenitesi kesin