Laminektomi sonrası skar dokusunun önlenmesinde seprafilm (HA/CMC) membran ve yağ greftlerinin karşılaştırılması / Yakup Sezer.

Abstract

Bu çalışmada laminektomi sonrası epidural fibrozise bağlı gelişen skar dokusunun dura ve sinir köklerine olan yapışıklıklarının önlenmesinde seprafilm bioresorbabl membran ve yağ dokusunun etkinliklerini karşılaştırmak amacıyla planlanmıştır. Çalışmada 20 adet ağırlıkları 3-4 kg. arasında değişen Yeni Zelenda tipi beyaz, erkek yetişkin tavşanlar kullanıldı . Deneklerin lomber bölgelerine aradaki bir vertebra laminası sağlam kalacak şekilde üç mesafe laminektomi yapıldı. İlk mesafe kontrol, ikinci mesafe otojen yağ grefti , üçüncü mesafe ise seprafilm bioresorbabl membran grubu olarak belirlendi . Sekiz hafta sonunda deneklere kontrastlı ve kontrastsız MR tetkiki (sagital ve aksiyel planda ) yapılarak epidural fibrozis derecelendirilmesi yapıldı . MR çekilen tavşanlar kardiak perfüzyon ile sakrifiye edilip laminektomi mesafelerinden aksiyel kesitler alınarak Hematoksilen & Eozin 'le boyanıp histolojik olarak incelendi . Laminektomi sahasında epidural fibrozis MR puanlaması ile değerlendirildiğinde ,gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu (p<0.001) gösterilmiştir. Seprafilm grubu ile kontrol grubu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu (p<0.001) gösterilmiş olup , seprafilm grubunda kontrol grubuna göre epidural fibrozisin daha az olduğu görülmüştür. Yağ grubunda epidural fibrozis MR puanlaması sıfrı olarak bulunmuştur. Bu yağ grubunun MR görüntülerinde epidural fibrozisin olmadığını göstermektedir. Çalışmamızda histolojik sonuçlar değerlendirildiğinde gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark olduğu saptanmıştır (p<0.001). Gruplar ikişerli karşılaştırıldığında kontrol grubu ile yağ grubu arasında bir fark olduğu (p<0.001), yine seprafilm grubu ile kontrol grubu arasında belirgin fark olduğu (p<0.001) gözlenmiş olup yağ ve seprafilm grubunda epidural adezyonların daha az olduğu bulunmuştur. Yağ grubu ile seprafilm grubu karşılaştırıldığında , yağ grubunda epidural adezyon oluşumunun seprafilm grubundan anlamlı derecede daha az olduğu bulunmuştur (p<0.01) . Histopatolojik bulgular veMR puanları arasında kuvvetli pozitif ilişki bulunmuştur (r = 0.75 , p < 0.001) . Elde etiğimiz histopatolojik veriler MR'dan elde edilen verilerle paralellik göstermektedir. İstatistiki olarak epidural adezyonu önlemede otojen serbest yağ grefti , epidural fibrozisi önlemede seprafilm bioresorbabl membrana göre daha az anlamlıdır . Otojen serbest yağ greftlerinin komplikasyonlarından korunmak ve epidural fibrozisi önlemek için seprafilm bioresorbabl membran kullanmanın faydalı olacağını düşünmekteyiz.