Kronik rinosinüzitli hastalarda nazal anatomik varyasyonların önemi / Dursun Mehmet Mehel

Abstract

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı polikliniğine Şubat-Ekim 2001 tarihleri arasında başvuran ve kronik rinosinüzit tanısı alan 100 hasta ile kontrol grubunu oluşturan sinonazal yakınması olmaya 32 olgu koronal paranazal tomografideki anatomik varyasyonlar ve mukozal patolojiler yönünden incelenmiştir. Çekilen koronal paranazal tomografilerde; Agger nazi hücresi konka büllozaseptum deviasyonu hiperpnömatize etmoid bulla Haller hücresi paradoks orta konka pnömatize unsisant proçes gibi paranazal varyasyonlar var yada yok şeklinde değerlendirilmiş ve sinüslerdeki mukozal patolojilerkaydedilmiştir. Kontrol grubunda en az bir anatomik varyasyon bulunma oranı %64.1 iken rinosinüzitli hastalarda bu oran %87.5 olarak saptandı.En sık tespit edilen varyasyon olan agger nazi hücresi kontrol grubunda %34.3 rinosinüzitli grupta %53.5 olarak bulundu. İki grup arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıydı (p<0.05). Konka bülloza septum deviasyonu etmoid bulla Haller hücresi paradoks konka ve pnömatize unsinat proçesin rinosinüzit ve kontrol grubundaki oranları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı değildi (p>0.05).Rinosinüzitli hastalarda maksiller sinüsün %66.5 ön etmoid sinüsün %42.5 frontal sinüsün %32.5 arka etmoid sinüsün %20.0 ve sfenoid sinüsün %18.5 oranında tek veya kombine edilmiş şekillerde etkilenmiş oldukları görüldü. Anatomik varyasyonlar ile sinüslerin mukozal patolojileri arasındaki ilişki değerlendirildi. Agger nazi hücresi konka bülloza sseptum deviasyonu etmoid bulla ve Haller hücresi ile maksiller sinüzit arasında anlamlı ilişki mevcuttu.Frontal sinüzit ile agger nazi ve septum deviasyonu arasında ilişki saptandı. Ön etmoid sinüzit ile agger nazi hücresi konka bülloza septum deviasyonu ve etmoid bulla arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki tespit edildi. Aynı hemikraniumda anatomik varyasyon sayısı arttıkça etkilenen sinüs sayısınında arttığı saptandı. 1 anatomik varyasyonu olan hemikraniumda rinosinüzit görülme riski hiç varyasyonu olmayan hemikraniuma göre 1.6 kat artarken 3 anatomik varyasyonu olan hemikraniumlarda ise rinosinüzit görülme riskinin 1.9 kat arttığı saptandı. Koronal paranazal tomografi kronik rinosinüzitli hastalarda etiyolojinin aydınlatılması mevcut anatomik varyasyonların ve mukozal patolojilerin saptanmasında üstün bir tanı yöntemidir. Paranazal anatomik varyasyonlar sinüslerin ostiumlarında darlığa yol açarak veya kendileri enfekte olarak rinosinüzite neden olabilmektedir.Pranazal anatomik varyasyonlar kronik rinosinüzit gelişiminde önemli faktörlerdir ve rinosinüzit tedavisinde bu faktörler göz önüne alınmalıdır.