Diffüz karaciğer hastalıkları nedeniyle ayaktan veya yatarak yapılan karaciğer biyopsilerinin analizi / Özlem Gül Utku ; Danışman Ahmet Bektaş.

Abstract

Karaciğer biyopsisi karaciğer hastalıklarının tanısı, evrelendirilmesi, prognozun tahmini ve hastaların tedavi kararlarının verilmesi için yapılan bir işlemdir.Günümüzde gelişen görüntüleme yöntemleri, karaciğer hastalığının tanısında yararlandığımız serolojik göstergeler ve diğer bütün laboratuar olanaklarına rağmen karaciğer biyopsisine duyulan gereksinim azalmamış, tersine nitelik değiştirmesine rağmen artmıştır.Bu çalışmada hastanemizde Ocak 1998 ve Haziran 2007 tarihleri arasında, ayaktan ve yatarak yapılan karaciğer biyopsilerinin endikasyonları, komplikasyonları, komplikasyonların bağlı olduğu faktörler, yapılan biyopsilerin tanı için yeterliliği, teknik ve kullanılan yöntemler arasındaki fark, biyopsilerin maliyetleri ve tüm bu faktörlerin gruplar arasında fark teşkil edip etmediği araştırılmıştır. Retrospektif yapılan bu çalışmada 553 hastanın dosyası incelendi.Ayaktan biyopsi yapılan 213 (%38.5) hasta ile yatarak biyopsi yapılan 340 (%61.5) hasta değerlendirilmeye alındı. Gruplar arasında cinsiyet ve yaş açısından anlamlı fark saptanmadı (p]0.05).Hastaların biyopsi öncesi yapılan tam kan sayısı, rutin biyokimya tetkikleri, INR ve PT değerleri incelendiğinde her iki grup arasında albümin, kreatinin ve alkalen fosfataz değerleri hariç anlamlı fark yoktu (p]0.05).Ayaktan biyopsi yapılan grupta albümin, yatarak biyopsi yapılan grupta alkalen fosfataz ve kreatinin yüksekti (p[0.05).Ayaktan biyopsi yapılan 213 hastada %98.1 (209) oranında Menghini, %1.9 (4) oranında ise Tru-Cut iğne kullanılmıştı (p[0.05). Yatarak biyopsi yapılan 340 hastada %99.1 (337) oranında Tru-Cut iğne kullanılırken %0.9 (3) oranında Menghini iğnesi kullanılmıştı (p[0.05) Minor komplikasyonlar ayaktan biyopsi yapılan 39 (%18.3) hastada, yatarak biyopsi yapılan 137 (%40.2) hastada gelişmişti (p[0.05). Ayaktan biyopsi yapılan hastalarda majör komplikasyon görülmezken, yatarak biyopsi yapılan hasta grubunda 6 (%1.7) hastada tespit edildi (p[0.05).Komplikasyonların bağlı olduğu faktörler hekimin tecrübesi, işlem sayısı, Tru-Cut iğne kullanımı, PT değerinde 4 sn ve üzerindeki uzamalar, trombosit değerinin 80000/mm³ ve altında olması, INR değerini 1,2 ve üzerinde olmasıdır.Her iki grup içinde 192 hastanın maliyet kayıtlarına ulaşılabildi. Ayaktan biyopsi yapılan grubun ortalama maliyeti 137 ±22YTL, yatarak biyopsi yapılan grubun 214 ±11YTL idi (P[0.05).Sonuç olarak ayaktan yapılan karaciğer biyopsileri en az yatarak yapılan karaciğer biyopsileri kadar güvenli ve maliyeti de daha düşüktü.Karaciğer biyopsisi sonrası komplikasyonlar hekimin tecrübesi, yöntem, işlem sayısı, hemostaz bozuklukları ile bağlantılı bulunmuştur.