Nitratların normokloridrik ve hipokloridrik kobaylar üzerindeki etkilerinin araştırılması / Şükrü Şimşir.

Abstract

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Cerrahi Araştırma Merkezi'nde 600-800 gram arasında değişen 44 adet kobay üzerinde yapılan bu çalışmada ''sodyum nitrat'ın normokloridrik ve Trunkal vagotomi ile hipokloridri oluşturulmuş kobaylar üzerindeki etkileri araştırıldı. Denekler normal yemle beslenen ameliyat edilmeyen kontrol grubu I. grup, %5 oranında sodyum nitrat içeren yemle beslenen ameliyat edilmeyen II. grup, Trunkal vagotomi ile hipokloridri oluşturulan %5 oranında sodyum nitrat içeren yem ile beslenen III. grup ve trunkal vagotomi ile hipokloridri oluşturulan normal yemle beslenen IV. grup olmak üzere 4 gruba ayrıldı. Kobaylar 32 hafta süre ile izlendi. 32. hafta sonunda laparotomi yapılarak karaciğer, akciğer, kalp, özefagus, mide, ince barsaklar, kalın barsak, pankreas, dalak, mesane, beyin, sürrenal, over ve testisler hem makroskopik hem de mikroskopik olarak histopatolojik değerlendirme yapıldı. Sonuçlar sodyum nitrat'ın karsinojenik ve diğer etkileri yönünden değerlendirildi. %5 oranında sodyum nitrat içeren yem ile beslenen Trunkal vagotomi ile hipokloridri oluşturulmuştur. III. grupta tüm organlarda karsinogenezis ile ilgili histopatolojik değişiklik gözlenmezken 12 kobaydan 6'sında (%50) akciğerde, 5'inde (%41.7) sürrenalde ve 3 dişi kobayın 3'ünde (%100) de overlerde II. gruptakinin aynı histopatolojik değişiklikler saptandı. Normal yem ile beslenen ve Trunkal vagotomi ile hipokloridri oluşturulmuş 4. grupta tüm organların karsinogenezis ile ilgili histopatolojik değişiklik gözlenmezken 12 kobaydan I'inde (%8.3) sürrenalde, 7 dişi kobaydan I'inde (%14.3) overlerde, yukarıda belirtilen histopatolojik değişiklikler gözlendi. Akciğerde herhangi bir histopatolojik değişiklik gözlenmedi. Sonuç olarak, yapmış olduğumuz deneysel çalışmayla 32 haftalık sürede kobay yemlerine %5 oranında sodyum nitrat karıştırılması ile kontrol grubundaki normokloridrik ve trunkal vagotomi ile hipokloridri oluşturulmuş kobaylarda, sodyum nitratın karsinojen etkisinin olmadığı buna karşılık daha önce çalışmalarda bahsedilmeyen akciğer, sürrenal ve overde bazı önemli histopatolojik değişikliklere neden olduğu gözlenerek, bu histopatolojik değişikliklerin natürünün belirlenebilmesi için yeni araştırmaların yapılmasının uygun olacağı kanısına varıldı.