Deneysel pnömoperitoneum modelinde farklı basınç ve farklı sürelerde oksidatif stres / Levent Gönlüşen ; Danışman Kayhan Özkan

Abstract

Amaç: Pnömopertoneum intra-abdominal basınç artışına bağlı kompartman sendromuna neden olmaktadır. İntra-abdominal basınç artımına bağlı splanknik iskeminin reperfüzyondan sonraki etkileri ve sonuçları henüz tam olarak ortaya konamamıştır. Bu çalışmada deneysel olarak farklı süre ve basınçlarda pnömoperitoneumun yarattığı oksidatif stres araştırılarak; laparoskopik cerrahide kullanılabilecek en uygun karın içi basınç ve bu basınçta beklenebilecek ideal süreyi belirlemeyi amaçlamıştır. Materyal ve Metod: Denekler 21 adet 18 mmHg, 21 adet 15 mmHg ve 21 adet 10 mmHg basınç olmak üzere 3 gruba ayrıldı. Her grupta pnömoperitoneum 7 denekte 60 dk, 7 denekte 90 dk ve 7 denekte 120 dk sürdürüldü. Böylece her grupta 3'er olmak üzere 9 adet farklı basınç ve sürelerde pnömoperitoneum grupları elde edildi. Karbondioksitin boşaltılmasından 45 dk sonra sıçanlar sakrifiye edildi. İnce bağırsak mukozası, karaciğer, dalak ve akciğer eksize edilerek dokularda serbest radikal üretiminin göstergesi olan malonildialdehid (MDA) düzeyleri ölçüldü. Bulgular: Tüm oranlarda en düşük basınç ve en kısa sürede bile miktarlarda MDA düzeyleri elde edildi. Tüm organlarda en yüksek MDA değerleri 15 mmHg basınç ve 120 dk pnömoperitoneum esnasında saptandı. 18 mmHg basınçta tüm sürelerde MDA düzeylerinde düşüş oldu. 10 mmHg basınçta tüm sürelerde MDA değerleri arasında anlamlı fark saptanmadı (p büyüktür 0.05). Süreler sabit kaldığında değişen basınç seviyeleri ile birlikte MDA düzeylerinde artış oldu. En yüksek MDA düzeyleri 120 dk'lık pnömoperitoneum esnasında düşük, orta ve yüksek basınç seviyelerinde elde edildi. Sonuç: 18 mmHg basınçtaki MDA değerlerindeki düşüş iskemi reperfüzyon esnasındaki ATP'deki değişikliklere ve anti oksidan defans sistemlerinin etkisine bağlandı. Bu deneysel çalışmada 15 mmHg basınçta ağır splanknik iskemik değişmeler olabileceği ortaya konulmuştur. Bundan dolayı laparoskopik cerrahide intra-abdominal basıncın 15 mmHg ve daha fazla olmamasından ve sürenin 90 veya 120 dakikayı aşmasından kaçınılmalıdır.