Preoperatif intravenöz parasetamol uygulamasının intraoperatif volatilajan tüketimine, derlenme kriterlerine ve postoperatif analjeziye etkisi / Y. Burcu Üstün ; Danışman Ayla Tür

Abstract

Parasetamolün preemptif analzejik olarak kullanımı ve opioidlerle kombinasyonunun postoperatif ağrı tedavisinde etkinliği ile ilgili pek çok çalışma mevcuttur. Preoperatif uygulanan preemptif analjezinin intraoperatif volatil anestetik ajan tüketimini azaltıcı etkisi kanıtlanmıştır.Bispektral indeks (BIS) monitörizasyonu anestezi derinliğinin ölçülmesinde yol göstericidir.Bu çalışmada genel anestezi altında anestezi derinliği bir serebral monitörizasyon tekniği olan bispektral indeks (BIS) monitörizasyonu ile standardize edilerek hastalara preoperatif uygulanan intravenöz parasetamolün anestezik gaz tüketimine postoperatif derlenme kriterlerine ve analjezikgereksinimine etkilerinin değerlendirilmesi amaçlandı.Üniversite Etik Kurul izni alındıktan sonra laparotomi planlanmış fizyolojik durumu Asa (American Society of Anesthesiologist) I-II risk grubuna uyan 18-70 yaş arasındaki 60 hasta çalışmaya alındı.Olguların hepsi premedikasyon olarak bir gece önce saat 22:00'de ve operayon günü operasyondan 2 saat önce olmak üzere oral yoldan 40 mg famotidin ve 10 mg diazepam aldılar.Hastalar rastgele iki gruba ayrıldı.Preoperatif dönemde operasyondan 45 dk önce intravenöz parasetamol uygulanan grup; Grup PAR, intravenöz salin uygulanan kontrol grubu; Grup KON olarak adlandırıldı.Hastaların tümüne rutin olarak EKG ,pulse oksimetre, noninvazif kan basıncı, endtidal karbondioksit, BIS monitörizasyonu yapıldı. Hastaların hepsine rutin anestezi uygulandı.Volatil ajan konsantrasyonu BIS değeri 45-55 aralığında olacak şekilde ayarlandı.Preoperatif dönemde; parasetamol ve salin infüzyonundan önce ve sonraki 5, 10, 15, 30, 45. dakikalardaki (kalp hızı, kan basıncı, döküntü ve alerji gibi yan etkiler), intraoperatif dönemde; indüksiyon, entübasyon, cilt insizyonu ve sonraki 5, 10, 15, 30, 45, 60, 90, 12. dakikalardaki (kalp hızı, kan basıncı, oksijen satürasyonu, endtidal karbondioksit değeri, BIS ve MAC değeri) ve postoperatif derlenme ünitesindeki (kalp hızı, kan basıncı,aldrete skoru, istirahatte ve öksürürken VAS değeri, analjezik gereksinimi) ölçümler ile cerrahi sonunda tüketilenvolatil ajan miktarı, ekstübasyon zamanı, göz açma zamanı kaydedildi.Hastaların tümüne meperidin ile HKA (Hasta kontrollü analjezi) cihazı hazırlandı.Postoperatif dönemde serviste hastaların HKA cihazı ile yaptıkları analjezik uygulaması ve giden analjezik miktarı istirahatte ve öksürürken VAS değerlerikaydedildi.Volatil ajan tüketimi parasetamol grubunda kontrol grubundan daha az olmasına karşın istatistiksel olarak anlamlı değildi.Kalp hızı, kan basıncı, ekstübasyon zamanı, sesli uyarana göz açma zamanı gruplar arasında farklı değildi.Hastalarda bulantı, kusma, döküntü vb. gibi yan etkiler görülmedi.Postoperatif dönemde derlenme ünitesindeki analjezik gereksinimi, aldrete skoru ve VAS değerleri arasında da (VASi, VASö) fark yoktu.Hastaların servis takiplerinde HKA cihazı uygulama sayısı ve giden analjezik miktarı Parasetamol Grubunda Kontrol Grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı derecede daha az bulundu (p[0.05)Preemtif analjezide şimdiye kadar sıklıkla kullanılmış ancak olumsuz yan etkileri fazla ve maliyeti yüksek olan opioidlere yan etkisi az, güvenlik profili geniş, uygulaması kolay ve maliyeti de çok düşük olan parasetamolün intravenöz formunun bir alternatif olabileceği kanısına varıldı.