Orhan Kemal'in romanlarında aile olgusu / Fikret Uslucan; Danışman Celal Tarakçı.

Abstract

Aile kurumu, bazı işlevlerini diğer sosyal kurumlara devretmiş olsa da, bir toplumu ayakta tutan önemli unsurlardan biri olarak hayatiyetini devam ettirmektedir. Buna paralel olarak aileye yönelik sosyal içerikli pek çok araştırma yapılmakta, aileyi korumaya yönelik tedbirler alınmakta, aileyi destekleyici yeni kurumlar oluşturulmaktadır. Ailenin diğer kurumlarla olan ilişkisine dikkat çekilmektedir. Bu çalışmada sosyal gerçekçi edebiyet anlayışını benimsemiş olan Orhan Kemal'in yirmi sekiz romanında aile olgusuyla ilgili tematik bir çalışma yapıldı. Öncelikli olarak aile kurumunun tarihi, işlevleri, Türk ailesi ve özellikleri, ailenin Türk romanında ele alınışı üzerinde duruldu. Bundan sonra ailenin kuruluş aşaması, evlilik ve evlilikle ilgili problemler, romanlarda görülen aileler ve yaşadıkları mekânlar, aile bireyleri arasındaki ilişkiler, ailede mutsuzluğa sebep olan sorunlar ve boşanma konuları incelenip şu sonuçlara ulaşıldı: Romanlardaki aile bireyleri arasında sağlıklı ilişkiler yoktur. Bütün babalar, eşlerine ve çocuklarına merhametsizce davranırlar. Türk ailesinin tarihten gelen ve bugünkü özellikleri romanlardaki ailelerde görülmez. Çocuklar, aileleri tarafından fabrika ve tarlalarda çalışmaya zorlanarak, ebeveynleri ve patronları tarafından sömürülürler. Orhan Kemal'in romanlarında mutlu aileler görülmemektedir. Onların en büyük mutsuzluk sebebi karşılaştıkları ekonomik problemlerdir. Yazar, Cumhuriyet dönemindeki Türk ailesinin durumunu göstermek için roman türünü kullanmıştır.