Seyyid Mehmed Efendi (hâkim) yaşamı, edebi kişiliği ve divânı üzerinde bir araştırma (inceleme-metin) / Yakup Poyraz; Danışman Turgut Karacan

Abstract

18. yy. divan şairlerinden Hakim Seyyid Mehmet Efendi nin düz yazı yada şiir biçiminde yazılmış 19 adet yapıtını saptadık.arapça ve Farsça bilen Hakim bu yapıtlarını genellikle edebiyat din ve tarih konularında ele almıştır. Hakim şair ve yazarlığının yanında uzun yıllar Osmanlı sarayında çeşitli görevlerde bulunmuş ve vakanüvislik yapmıştır.Hakim divanını seçtiğimiz bu çalışmada divanın 2 yazma nüshasını saptadık.bu 2 nüshanın karşılaştırmasını yaparak divanı transkripsiyon işaretleriyle günümüz harflerine çevirdik. Elde ettiğimiz metni şekil ve içerik bakımından inceledik.Bu çalışmanın amacı 18. yy. divan şairlerinden hakimin yaşamı ve divanı üzerinden şairin dünya ve yaşam görüşünü anlamak ayrıca hakim ve divanın türk edebiyatındaki yerini kavramaya çalışmaktır.Çalışmamız hakimin yaşadığı dönemin siyasi ve edebi özelliklerini kısaca anlatıldığı girişler ile başlar ve 3 bölümden oluşur.1. bölümde hakimin yaşamı yapıtları ve edebi kişiliği üzerinde durulur.2. bölümde divanın şekli ve içerik özellikleri çeşitli yönleriyle ele alınır. 3. bölümde ise divan metnine yer verilir.Divan edebiyatı şiir geleneğine bağlı kalan hakim zaman zaman yenilik arayışlarına girerek bunları şiirlerine yansıtmıştır. Kimi zamanda sebki hindi nin özelliklerini taşıyan beyitler kaleme almıştır.ANAHTAR SÖZCÜKLER: 18. yy , divan edebiyatı, Hakim, divan , ve yazma nüsha