Karadağ'ın sosyal ve ekonomik yapısı (1853-1913) / Abidin Termizer; danışman Mucize Ünlü
Özet
Bu araştırmanın amacı Karadağ?ın 1853?1913 yılları arasındaki sosyal ve ekonomik yapısını ortaya koymak ve bağımsızlık öncesi ile sonrası ülkenin sosyal ve ekonomik yapısını kıyaslamaktır. Araştırmada Karadağ?ın 1878?de bağımsız olmadan önceki 25 yılı ile bağımsız olduktan sonraki 25 yılı değerlendirilmiştir. Çalışmada şu sonuçlara varılmıştır: Karadağ?ın sosyal ve ekonomik yapısında bağımsızlık sonrasında ciddi bir değişim yaşanmıştır. Öncelikle değişen ve gelişen sınırlarla birlikte ülkenin nüfusu ve nüfusunun özellikleri değişmiştir. Daha evvel Karadağ olarak tabir edilen sınırlar içinde çok az sayıda Müslüman yaşamaktaydı. Ancak sınırların değişmesiyle birlikte ülkedeki Müslüman nüfusun oranı artmıştır. Dolayısıyla Karadağ Hristiyan milletten oluşan bir devlet olmaktan çıkmış çok dinli ve çok milletli bir yapıya dönüşmüştür. Söz konusu dönemde değişmeyen birçok husus da bulunmaktadır. Karadağlıların eşkıyalık ve haydutlukla geçinme alışkanlıkları değişmemiştir. Zira Karadağ toplumu savaşı ve haydutluğu bir ekonomik gelir olarak görmüş ve bu iki unsurdan uzak kalmamıştır. Karadağlıların eşkıyalık ve haydutluktan vazgeçmemelerinin önemli bir nedeni de, söz konusu davranışları övünme vesilesi saymalardır. Sanayinin ve yer altı zenginlik kaynaklarının sınırlı olduğu ülkede, kaçakçılık, hayvancılık ve tarım ön plana çıkmıştır.