İlköğretim II. basamak fen bilgisi ders kitaplarında kullanılan görsellerin biçim ve içerik yönünden incelenmesi / Evren Tural; Danışman Gülten İmamoğlu.

Abstract

Bu araştırmada ilköğretim ikinci basamak Fen Bilgisi ders kitaplarında kullanılan görsellerin ilgili oldukları metinlerle ilişkileri biçim ve içerik olarak kapak fotoğraf ve resimlemeler açısından yeterli ve yetersiz yönleri ile incelenmiştir.Örneklemi oluşturan Fen Bilgisi ders kitaplarında kullanılan görseller sınıflandırılmış kullanım yoğunluğu tespit edilip her bir görselin metinle ilişkisi ve plastik problemleri incelenmiştir.Yapılan araştırmalarda ders kitaplarında kullanılan görsellerin daha öncede incelendiği fakat bu ders kitaplarının ağırlıklı olarak Türkçe ve Hayat Bilgisi derslerine ait kitaplar olduğu görülmüştür.Bu anlamda da araştırmanın bu alandaki boşluğu dolduracağı düşünülmektedir.Araştırmada incelenen Fen Bilgisi ders kitaplarının genelinde resimlemelerin baskı kalitesinin çok düşük olduğu resimleme kullanımının daha faydalı olduğunun bilinmesine karşın fotoğrafa oranla resimlemenin daha az kullanıldığı saptanmıştır.Ders kitaplarında kullanılmasının büyük faydalar sağlayacağı düşünülen karikatürlerin ise her üç ders kitabında da birkaç uygulama dışında kullanılmadığı görülmektedir.Ayrıca görsel elemanlar ve sayfalar arasındaki görsel bütünlüğün sağlanamadığı resimlemelerin çoğunda önemli anatomik hataların olduğu büyük çoğunluğunun ilgili metinlerle bağdaşmadığı yada verilen bilgiyi tam olarak ifade etmekte yetersiz kaldığı görülmüştür.Bir diğer önemli saptamada resimlemelerde ortak bir çizgi dilinin oluşturulamadığı dolayısıyla da görsel uyumun yakalanamamış olmasıdır.