Sıçanlarda koklear nukleusun postnatal gelişiminin stereolojik metotlarla araştırılması / Levent Tümkaya; Danışman Adnan Korkmaz.
Özet
Sıçan, fare, kedi, hamster ve gerbil gibi memelilerde işitmenin postnatal ikinci hafta içerisinde başladığı ve işitme sistemini oluşturan yapıların bu dönem içerisinde geçirdikleri önemli hücresel olaylar sonucunda olgunlaştığı iyi bilinmektedir. Koklear nukleus bu yapılar içerisinde kokleadan gelen tüm efferent çıkışları alan tek yapıdır. Sunulan çalışmada erken postnatal dönemdeki sıçanlarda koklear nukleusun iki ana alt çekirdeği olan dorsal (DCN) ve ventral (VCN) koklear nukleusundaki toplam nöron sayısı tarafsız stereolojik yöntemler ile hesaplandı. Postnatal (P) beş (P5), P7, P9, P12, P15 ve P30 günlük grupların ele alındığı çalışmada, sayım tekniği olarak optik fraksiyonlama metodu kullanıldı. Toplam 30 adet Wistar albino dişi sıçan kullanıldı. Perfüzyonla tespit sonrasında beyin sapları (her grupta beş adet), rutin parafin takibinden geçirildiler ve koronal düzlemde koklear nukleus tükeninceye kadar 60 µm kalınlığındaki kesitler şekline dönüştürüldüler. Kesitler sistematik rasgele örnekleme ile örneklendi (VCN için her 3., DCN için her 2. kesit). Geri kalan stereolojik uygulama literatürde önerildiği şekilde gerçekleştirildi. Çalışma sonunda hem VCN, hem de DCN de nöron sayısında düzenli bir artış gözlendi. Bu sayının yetişkin seviyelerine ulaşması P12. günde gerçekleşmiştir. Sağ ve sol taraflar arasında anlamlı bir farklılık gözlenmemiştir. İleri yaşları oluşturan üç sıçan grubundaki (P12, P15, P30) ortalama nöron sayısı, P12. güne kadar olan diğer üç gruptakilerin ortalamalarına göre yaklaşık 1.8 katı kadar fazla çıkmıştır. Bu bulgular sıçanlarda işitmenin başlaması ile birlikte nöron sayısının önemli ölçüde arttığını göstermektedir. Bulgularımız ayrıca, nörogenezisin postnatal dönemde de gerçekleştiğini gösteren son yıllardaki çalışmaların verilerini de desteklemektedir.