15-49 yaş grubu kadınların evlilik uyumları ve toplumsal baskı yaşama durumları arasındaki ilişki / Ayten Yılmaz; Danışman Aydın Avcı

Abstract

Bu araştırma, 15–49 yaş grubu evli kadınların evlilik uyumları ve toplumsal cinsiyet boyutuyla baskı yaşama durumları arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla kesitsel ve kalitatif araştırma ilkelerine uygun olarak yapılmıştır.Bu araştırma Samsun Hançerli Aile Sağlığı Merkezi’nde 03 Nisan-15Mayıs 2009 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırmaya bu aile sağlığı merkezinde kayıtlı 15-49 yaş grubu 3200 evli kadın alınmıştır. Örnekleme büyüklüğü Win Episcope 2.0 bilgisayar programıyla belirlenmiş, araştırma kapsamına 435 kadın alınmıştır. Bu kadınlar aile sağlığı merkezindeki dört doktorun bilgisayarlarından basit rastgele seçilmiş, kadınlara telefonla ulaşarak aile sağlığı merkezine davet edilerek ya da evlerine gidilerek veriler toplanmıştır. Verilerin toplanmasında literatür doğrultusunda araştırmacı tarafından hazırlanan 39 sorudan oluşan tamamlayıcı özellikler anket formu ve Locke ve Wallace tarafından 1959 yılında geliştirilmiş, ülkemizde geçerlilik ve güvenirlik çalışması 1999 yılında Kışlak tarafından "Evlilikte Uyum Ölçeği" kullanılmıştır. Veriler bilgisayarda 16,00 SSPS paket programı ile bilgisayar ortamında değerlendirilmiştir. Verilerin istatistiksel değerlendirilmesinde; tanımlayıcı istatistiklerde , t testi, ANOVA, Pearson korelasyon analizi, Mann-Whitney U ve Kruskal Wallis testleri kullanılmıştır.Kalitatif sorular kavram analiziyle değerlendirilmiştir.Araştırmada elde edilen verilere göre; kadınların gelir durumunun, sosyal güvencesinin, kadınların eşlerinin eğitim durumunun, evlenme şeklinin, çocuk sahibi olma durumunun, ailede alınan kararlarda söz hakkına sahip olabilme durumunun, evlendikten sonra ailece komşu ve akraba ziyaretlerine gitme durumlarının, şiddete uğrama durumlarının ve cinsiyetlerini değiştirmeyi isteme durumlarının evlilik uyumlarını etkilediği ve sonucun istatistiksel olarak anlamlı olduğu bulunmuştur (p<0,05).Bu araştırma kadınların yaşam kalitesini etkileyen toplumsal cinsiyet özellikleri açısından baskı yaşama ya da etkilenme durumlarının evlilik uyumunu etkilediğini göstermektedir. Halk sağlığı hemşireleri toplumda bireylere en yakın çalışan sağlık personelidir. Bu nedenle halk sağlığı hemşiresinin kadınların cinsiyet ayrımcılığına maruz kaldığını kabul edip, hayatın vazgeçilmez parçası olan evlilik kurumunda bu durumun evlilik uyumunu bozmasını önleyici ve multidisipliner çalışmaları yürütmeleri önerilebilir