İzometrik, konsantrik ve egzantrik egzersiz yaptırılan sporcularda nazal direncin performansa etkileri / Özgür Özkaya; Danışman Atilla Tekat.

Abstract

Bu çalışmanın amacı, nazal direncin performans üzerine etkilerini görebilmektir. Çalışma; burun patolojisi olan gurup ekarte edildikten sonra, yaşları 18-21 (19,45 ±1,52 yıl) olan 21 bayan ve 19 erkek olmak üzere toplam 40 elit sporcunun gönüllü katılımlarıyla, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sporcu Sağlığı Merkezinde gerçekleştirildi. Egzersizin nazal direnç üzerine etkilerini görebilmek için akustik rinometri ölçümleri yapıldı. Performans üzerine etkileri; egzersiz nabzı, sistolik ve diyastolik kan basıncı ve egzersiz sonu plazma laktat konsantrasyonlarına bakılarak görülmeye çalışıldı. Egzantrik ve konsantrik fazlarda yapılan çalışmalar, dinamik çalışmalar adı altında incelendi ve bu testlerde Eliptik kullanıldı. Bu yönüyle de çalışmada, literatür de henüz pek sık rastlanmayan bir cihazın etkileri görülmeye çalışıldı. Statik egzersizler biceps curll ile yapıldı ve serbest ağırlıklar kullanıldı. Ayrıca egzersizin mukosilier fonksiyon üzerine etkilerini incelemek için, denek gurubuna egzersiz öncesi ve sonrası sakarin testi yapıldı. Araştırma sonunda veriler Statistical Package for Social Science (SPSS) istatistik paket programı ile değerlendirilmiştir, farklılıkların analizi için ilişkili guruplar t-testi ve ilişkisiz guruplar t-testi kullanılmıştır. Alınan sonuçlara göre alar kartilajların sefalik kısmına yerleştirilen Eksternal Nazal Dilator Strip (ENDS), nazal valv hacmini genişletici özelliği ile nazal direnç üzerine olumlu bir etki göstermiştir (p[0,01). Daha düşük plazma laktat konsantrasyonu sağlayarak özellikle solunum kasları için yorgunluğu geciktirici bir etkiye sahiptir (p[0,05). Egzersiz nabzı ve kan basıncında istatistiksel açıdan anlamlı bir düşüş gerçekleşmese de, nabız ve tansiyon puanlarının aritmatik ortalamaları alındığında her iki test türü içinde bir düşüş gözlenmiştir (p]0,05). Nazal klerensin`in göstergesi olarak kullanılan sakarin testi sonuçlarında yüksek korelasyon saptanmış (p[0,01) ve eforun silyar hareketi hızlandırdığı tespit edilmiştir.Sonuç olarak ENDS kullanımı oldukça yüksek korelasyona sahip bu verilerin ışığında tavsiye edilebilir. Tüm çalışmaların değerlendirmesini yapacak ve son kararı verecek olanlar sporcu ve antrenörleridir.