Yerleşim sıklığı ve yumurtlama zamanının yumurta kalite özelliklerine etkileri / Serpil Boğa; Danışman Musa Sarıca
Özet
Bu çalışmada geleneksel kafes sisteminde barındırılan kahverengi yumurtacı tavuklarda kafes sıklığı ve yumurtlama zamanının değişik yumurta kalite özelliklerine etkileri araştırılmıştır.Ayrıca kafes sıklığının bazı yumurta verim özelliklerine etkileri ortaya konulmuştur.Kafes sıklığı olarak her kafes gözüne 1, 2, 3 ve 4 hayvan (2000, 1000, 667 ve 500 cm² /hayvan) yumurta toplama zamanı olarak ise erken (saat 09:00'a kadar) ve geç (saat 17.00'ye kadar) dönemler ele alınmıştır.Araştırmanın hayvan materyalini ISA-Brown hibritlerine ait yarkalar oluşturmuştur.Değişik yerleşim yoğunluklarında toplam 264 hayvan kullanılmıştır. Çalışma tesadüf parselleri faktöriyel deneme desenine göre düzenlenmiş tavukların beslenmesinde; 18-40. haftalar arasında kafes tavuğu 1.dönem yemi (%18 HP ve 2800 kcal/kg ME), 41.hatadan deneme sonuna kadar da kafes tavuğu 2. dönem yemi (%17 HP ve 2700 kcal/kg ME) kullanılmıştır.Düşük yerleşim sıklığında barındırılan tavuklar daha yüksek yumurta verimine daha yüksek yaşama gücüne daha düşük %50 yumurta verim yaşına ve daha yüksek dönem sonu canlı ağırlığına sahip olmuştur (P]0.05).Yumurta şekli indeksi dışında ele alınan dış ve iç kalite özellikleri üzerine kafes sıklığının etkirli önemli bulunmamıştır.Yumurta toplam zamanına göre yapılan değerlendirmelerde ise bütün sıklık gruplarında deneme süresince yumurtaların önemli bir kısmı erken saatlerde elde edilmiş kafes sıklığının artması ile erken saatlerde elde edilen yumurta oranı kısmen azalmıştır.Yumurta ağırlığı erken saatlerde elde edilen yumurtalarda daha ağır (P[0.01); şekil indeksi geç toplanan yumurtalarda daha yüksek (P[0.05); yumurta kabuk ağırlığı erken saatlerde toplanan yumurtalarda daha yüksek (P[0.01); kabuk kalınlığı erken saatlerde toplanan yumurtalarda daha yüksek (P[0.05); yumurta sarı ağırlığı erken saatlerde toplanan yumurtalarda daha yüksek (P[0.01);yumurta ak ve sarısındaki et ve kan lekeleri erken saatlerde elde edilen yumurtalarda daha yüksek (P[0.05) olarak belirlenmiştir.Diğer dış ve iç yumurta kalite özellikleri üzerinde yumurtlama zamanının etkisi önemli bulunmamıştır.Sarı indeksi üzerinde ise kafes sıklığı ve yumurtlama zamanı arasındaki interaksiyon önemli bulunmuştur (P[0.05).