Bal arısı (Apis mellifera L.)'nda değişik koloni populasyonu gücü, yüksek tipi ve hasat zamanlarının arı sütü verimine etkisi / İsmail Durmuş; Danışman Ahmet Güler.
Özet
Genç işçi arılar tarafından ana arı olacak larvaların beslenmesi amacıyla salgılanan arı sütünün çok önemli biyolojik özellikleri bulunmakta olup, bu özelliklerinden dolayı insanların bu ürüne büyük talepleri bulunmaktadır. Çok önemli bir besin maddesi olan arı sütünün üretiminin, hangi üretim faktörlerinde daha yüksek olduğunun tespiti maksadıyla yapılan bu araştırmada, polenin bol olduğu Mayıs ayında üçer adet 10 ve 20 şer çerçeve arılı koleniler de saf balmumundan ve piyasadantemin edilen temel peteklerden elde edilen balmumundan yapılan ana arı yüksüklerinde, larva transferinden sonraki 48 ve 72. saatlerde hasat edilen arı sütü miktarları belirlenmeye çalışılmıştır. Çevre şartları yönünden homejenlik oluşturmak amacıyla uygulamalar üç kez tekrarlanmıştır. Üretilen arı sütü uygun şartlarda tartılarak muhafaza edilmiştir. Populasyon gücü 10 ve 20 çerçeveli arı olan kolonilerde üretilen ortalama arı sütü miktarı sırasıyla 369.90 +- 8.73 ve 402.40 +- 8.38 mg/yüksük; saf ve piyasa balmumu yüksüklerinde 401.26 +- 8.39 ve 371.04 +- 8.72 mg/yüksük; 48 ve 72. hasat saatlerinde ise 343.35 +- 8.87 ve 428.95 +-8.75 mg/yüksük olarak bulunmuştur. Araştırmadan elde edilen verilerin değerlendirilmesi sonucu, koloni büyüklüğü, yüksük tipi ve hast zamanlarının arı sütü verimi üzerine önemli (P[0.01) etkilerinin olduğu görülmüştür. Koloni büyüklüğü ile hasat zamanı arasında ise (P[0.01) düzeyinde önemli ilişki belirlenmiştir. En yüksek arı sütü verimi ortalama 461.43 +- 25.60 mg/yüksük ile 10 çerçeve arılı koloni, saf balmumundan yapılmış yüksükte ve 72. hasat zamanı kombinasyonundan elde edildiği tespit edilmiştir.