Yumurta tavukçuluğunda farklı üretim sistemlerinin yumurta kalitesi üzerine etkileri / Bülent Turan
Özet
Bu araştırma; ticari ve geleneksel sistemlerde yetiştirilen tavuklardan elde edilen yumurtalarda kalite özellikleri, bakteri ve ağır metal kalıntı miktarları yönünden farklılıkları ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Yumurta kalite özelliklerinden yumurta ağırlığı, yumurta kabuk yüzey alanı, özgül ağırlık, şekil indeksi, kabuk ağırlığı, kabuk kalınlığı, ak ağırlığı, ak oranı ve kan lekeli yumurta oranı ticari işletmelerde daha yüksek bulunmuştur (P[0.05). Ak indeksi ve sarı oranı geleneksel işletmelerde daha yüksek çıkmıştır (P[0.05). Yumurta kırılma direnci, kabuk oranı, Haugh birimi, sarı indeksi, sarı ağırlığı ve Roche yelpazesine göre, sarı rengi (RCF) ve et-doku parçalı yumurta oranı üzerine işletmelerin etkisi önemsiz bulunmuştur (P]0.05). Renk tayin cihazına (Chromo Meter) göre yumurta sarı rengini gösteren Hunter a ve Hunter b değerleri geleneksel işletmelerde ticari işletmelerden daha yüksek bulunmuştur (P[0.05). E. coli, sadece 1. dönemde, geleneksel işletmelerden elde edilen yumurtaların kabuk yüzeylerinde tespit edilmiştir (P[0.01). Salmonella spp.' ye hiçbir işletmede rastlanmamıştır. Araştırma sonucunda farklı üretim sistemlerinin yumurtadaki kurşun, kadmiyum ve arsenik kalıntı miktarları üzerine etkisi önemsiz çıkmıştır (P]0.05). Ayrıca Kavak bölgesindeki ticari işletmeden alınan yumurtalar ile Tekkeköy bölgesinde geleneksel işletmelerden alınan yumurtalar arasında da ağır metal kirliliği yönünden önemli bir fark çıkmamıştır (P]0.05). Bölgedeki geniş arazileri de kullanarak geleneksel işletmeler serbest sistemlere uyarlanarak, daha sağlıklı ve ekonomik yumurta üretimi yapılabileceği tespit edilmiştir.