Bakla (Vicia faba L.)'da tepe ve dal almanın çiçek, bakla tutumu ve tane verimine etkileri / Nurdoğan Topal; Danışman Hatice Bozoğlu

Abstract

Bu çalışma 2002-2004 yıllarında Samsun koşullarında tescilli iki bakla çeşidinde (Eresen-87 ve Filiz-99) çiçeklenme, bakla bağlama, verim ve verim komponentlerine tepe ve dal almanın etkisini belirlemek için yapılmıştır.Beş farklı işlem (Kontrol, Tek dal bırakma, iki dal bırakma, Tek dal +12. boğumdan tepe alma ve iki dal +12.boğumdan tepe alma) uygulanmıştır.Çalışma tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak kurulmuştur.Elde edilen veriler yıllar üzerinden birleştirilerek varyans analizine tabi tutulmuştur.Bakla sayısı baklada tane sayısı 1000 tane ağırlığı, tane verimine yılların ve çeşitlerin istatistiksel etkisi olduğu tespit edilmiştir.İlk yıldan daha fazla yağış toplamı alan ikinci yılda bitki başına tane verimi 20.49 g olmuştur.Eresen-87 tane verimi, 1000 tane ağırlığı, bakla sayısı bakımından diğer çeşitten daha yüksek değerler vermiştir.Tepe alma kontrole nazaran bitkide bakla sayısında %52, tane veriminde %35 oranında azalmaya neden olmuştur.Dal alma işlemlerinde tek dal bırakılan bitkilerin tüm özellikleri kontrolle ve iki dallı bitkilere nazaran azalmıştır.Bitkide toplam çiçek sayısında iklimsel farklılığa bağlı olarak %55 artış olmuştur.Bu değer ikinci yılda bitkide 49 adet olarak belirlenmiştir.Bitkide 11 boğumda çiçek açtığı görülmüştür.Deneme ortalaması olarak bunların 3. ve 10. boğumlarda olduğu bulunmuştur.Bakla bağlama oranı %9.08-31.48 olmuştur.Çiçeklerin %44-61'i ve baklaların %47-63'ü ana dalda yer almıştır.