Samsun ekolojik şartlarında yetiştirilen bazı fiğ türlerinde ilaçlamanın bruchus'lu tane üzerine etkileri ve fiğ türlerinin tohum ve saman verimi yönünden karşılaştırılması / Olgunay Baş; Danışman İbrahim Aydın.

Abstract

Samsun ekolojik şartlarında yetiştirilen bazı fiğ türlerinde ilaçlamanın Bruchus'lu tane üzerine etkileri ve fiğ türlerinin verim bakımından karşılaştırılmasını amaçlayan bu araştırma , Samsun şartlarında biri Gelemen'de diğeri Ladik'te olmak üzere ik lokasyonda 1997-1998 yıllarında yürütülmüştür. Tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme deseninde dört tekrarlamalı olarak ele allınan bu araştırmada fiğ türleri olarak Adi Fiğ (Vicia sativa L.) , Tüylü Fiğ (V. villosa Roth.)ve Macar Fiği (V. pannonica L.) , arpa çeşidi olarak Tokak-157/37 ve ilaç olarak litrede 230 gram Azinphos-Methyl içeren Koruma Metil Kotniyon 23 EC kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre lokasyonların ortalaması olarak ilaçsız parsellerdeadi fiğ , tüylü fiğ ve macar fiğinde Bruchus'lu tane oranları sırasıyla %4.25 , %0.67, %0.88 olmuştur. İlaçlanan parsellerde ise bu fiğ türlerinin Bruchus'lu tane oranları sırasıyla %0.54, %0.16 ve %0.13 olarak gerçekleşmiştir. Gelemen lokasyonunda Bruchus'lu tane oranı en yüksek olarak %5.75 ile adi fiğde tespit edilmiştir. Bu duruma göre sadece adi fiğ tohum üretiminde %5-6 düzeyindeki Bruchus'lu tane oranının düşürülmesi amaçlanabilir. Fiğ türlerinin lokasyonlarının ortalaması olarak tohum verimleri ise 156-262kg/ha arasında değişmiştir. Tohum üretimi bakımından macar fiği (262kg/ha)diğer fiğ türlerine tercih edilebilir. Arpa ile karışık ekilen fiğ türlerinde en yüksek saman verimi 8060 kg/ha ile tüylü fiğden alınmıştır. Adi fiğ ve macar fiğinin ekildiği parsellerde ise saman verimi 6970 ve 6200 kg/ha olarak gerçekleşmiştir. Arpa ile karışık ekiilen fiğ türleri açısından tüylü fiğ diğer fiğ türlerine tercih edilmelidir.