Biçim zamanı ve yüksekliğinin Samsun ekolojik koşullarında yetiştirilen çayır üçgülü (Trifolium pratense L.) ve domuz ayrığının (Doctylis glomerata L.) Toprak altı ve üstü biyomasına ve köklerdeki yedek besin maddelerine etkisi / Ali Genç; Danışman İbrahim Manga.

Abstract

Bu çalışma, biçim aralık ve yüksekliğin çayır üçgülü ve domuz ayrığında toprak üstü ve altı biyomasına etkilerini belirlemek amacıyla 1995-1997 yılları arasında Köy Hizmetleri Araştırma Enstitüsü nün Çarşamba'daki deneme istasyonu'nda yürütülmüştür. Araştırma, tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak gerçekleştirilmiştir. Deneme, hem tarlada hem de büzlerde yapılmıştır. Büzler 20 cm çapında, 50 cm uzunluğunda olup toprağa gömülmüşlerdir. Denemede uygulanan işlemler: 1) 7 günde bir 4 cm yükseklikten, 2) 7 günde bir 8 cm yükseklikten, 3) 7 günde bir 12 cm yükseklikten, 4) 14 günde bir 4 cm yükseklikten, 5) 14 günde bir 8 cm yükseklikten, 6) 14 günde bir 12 cm yüksekten, 7) 21 günde bir 4 cm yüksekten, 8) 21 günde bir 8 cm yüksekten, 9) 21 günde bir 12 cm yüksekten, 10) kontrol biçim'dir. Tarla ve büz denemelerinde iki yılın ortalaması olarak en yüksek kuru ot verimi sırasıyla çayır üçgülünde 1195.4 kg/da ve 44.95 g/büz ile 21 günde bir 12 cm yüksekten yapılan biçim işleminden elde edilmiştir. Domuz ayrığında en yüksek kuru ot verimi tarla denemesinde 572.5 kg/da ile 21 günde bir 12 cm yüksekten yapılan biçimden büz denemesinde ise 8.94g/büz ile kontrol işleminden alınmıştır. Genel olarak biçim aralık ve yüksekliği arttıkça kuru ot verimi artmıştır....Büz denemesinde genellikle biçim aralığı ve yüksekliği arttıkça kök ağırlığı artmıştır. Çayır üçgülünde en fazla kök ağırlığını 34.38 g/büz ile 21 günde bir 12 cm yüksekten yapılan biçimler verilmiştir. Büz denemesindeki çayır üçlüğünde en yüksek yedek besin maddesi oranı %6.208 ile kontrol işlemlerde tespit edilmiştir. Bu araştırmadan elde edilen iki yıllık sonuçlara göre, Samsun ekolojik şartlarında yaş ot, kuru ot, ham protein verimi, kök ağırlığı ve yedek besin maddeleri oranı birlikte dikkate alındığında, hem çayır üçgülünün, hem de domuz ayrığının 21 günde bir 12 cm yükseklikten biçilmesinin uygun olduğu söylenebilir. Ancak, biçim aralığı ve yüksekliği arttıkça, yukarıda sayılan özelliklere ilişkin elde edilen ortalama değerler de doğrusal olarak artmıştır. Bu nedenle en uygun biçim aralığı ve yüksekliği değerlerinin belirlenebilmesi için, uygulanan biçim aralığı ve yüksekliği değerleri artırılarak başka çalışmaların yapılması uygundur. Not: (Bu özet uzun olduğundan kısaltılmıştır.)