Samsun ili Terme ilçesinin ova ve yüksek kesiminde fındık yetiştiriciliğinin karşılaştırmalı ekonomik analizi / H. Işıl Alkan; Danışman Osman Kılıç

Abstract

Araştırmanın amacı, Samsun İli Terme İlçesinin ova ve yüksek kesimindeki işletmelerin ekonomik yapılarını karşılaştırmalı olarak analiz etmek, fındık yetiştiriciliğinde girdi kullanımı ile üretim maliyetini belirlemek ve fındığın pazarlama durumunu ortaya koymaktır. Araştırmaya esas olan veriler, fındık yetiştiriciliği yapan ova kesiminde 81, yüksek kesimde 70 işletmeden anket yolu ile elde edilmiştir. Anket yapılacak işletme sayısı, işletme arazisi büyüklüğü esas alınarak basit tesadüfi örnekleme yöntemine göre hesaplanmıştır. İncelenen işletmelerde ortalama işletme arazisi büyüklüğü ova kesiminde 38 dekar, yüksek kesimde 31 dekardır. Ortalama parsel sayısı ova kesimindeki işletmelerde 2.04 iken, yüksek kesimdeki işletmelerde 3.39'dur. Çiftlik sermayesinin aktif sermaye içindeki payı ova kesiminde %92.4, yüksek kesimde ise %94.0 olarak bulunmuştur. Mali rantabilite oranı ova kesiminde %7.2, yüksek kesimde %6.5'tir. Ekonomik rantabilite oranı ise ova kesiminde %7.3, yüksek kesimde %6.9'dur. Ova ve yüksek kesimdeki işletmelerin; parsel sayısı, arazi büyüklüğü, aktif sermaye, işletme sermayesi ve aile iş gücü varlığı açısından birbirinden farklılıkları istatistik açıdan anlamlı bulunmuştur.Bir kg fındığın üretim maliyeti ova kesiminde 3.0 YTL, yüksek kesimde 3.6 YTL olarak hesaplanmıştır (2005 yılı fiyatları). Ova kesiminde fındık, üretim maliyetinin %92 daha fazlasına satılırken, yüksek kesimde bu oran %59'dur. Buna göre ova kesimde fındık yetiştiriciliğinden elde edilen kâr, yüksek kesime göre %31 daha fazladır.