Bazı arilsülfonil ftalimitlerin sentezi ve asit katalizli hidroliz mekanizmasının araştırılması / Seyhan Turna; Danışman Halil Kütük
Özet
Bu çalışmada N-(fenilsülfonil)ftalimit, N-(p-toluensülfonil)ftalimit ve N-(p-brombenzensülfonil)ftalimit sentez edildi. Bu sülfonil ftalimitlerin asit katalizli hidrolizleri sülfürik, perklorik ve hidroklorik asit çözeltilerinde 35.0 °C de çalışıldı.N-(Fenilsülfonil)ftalimitin hidrolizinden elde edilen veriler Aşırı Asit metodu ile analiz edildi ve düşük asit konsantrasyonlarında A-2, yüksek asit konsantrasyonlarında A-1 mekanizmasını izlediğini gösterdi. Mekanistik değişim sülfürik asit içinde yaklaşık 10.00 M' da gözlendi.Reaksiyonun aktivasyon entropisi değerleri de mekanistik değişimi desteklemektedir, AS* = -76.86 J/molK ve AS* = -23.99 J/molK değerleri sırasıyla 5.00 M ve 9.00 M sülfürik asit için bulunmuştur.Asitlerin katalitik sırasının düşük asit konsantrasyonlarında HCl] H2SO4] HClO4 şeklinde bulunması hidrolizin A-2 mekanizmasını izlediğini gösterir.Düşük asit konsantrasyonlarında A-2, yüksek asit konsantrasyonlarında A-1 mekanizmasını destekleyen verilerden biri de sübstitüent etkidir. 2.00 M ve 9.00 M perklorik asit çözeltilerinde p değerleri sırası ile 1.205 ve -1.114 olarak bulunmuştur.Ayrıca mekanistik değişimin olduğunu gösteren diğer bir veri ise kinetik çözücü izotop etki çalışmasıdır. kD2O/kH2O oranı 3.00 M ve 14.00 M sülfürik asit çözeltileri için sırasıyla 1.19 ve 2.38 olarak bulunmuştur.