Organoklorürlü pestisitlerle poliklorobifenillerin ayırımı / S. Meral Karakartal; Danışman A. Nur Onar.

Abstract

Organoklorürlü pestisitler ile poliklorobifenillerin ayırımı zordur. Ayrımın zor olmasının başlıca sebebi, benzer kimyasal ve fiziksel özellikte bu maddelerin miktar analiz adımlarında birarada bulunabilmeleridir. Gaz kromatografisi ile bu maddeleri ayırmak için çeşitli yöntemler geliştirilmiştir. Bu yöntemlerin birincisi palladyum gibi metalik katalizör kullanılarak PCB'lerden klor uzaklaştırmayı içerir. Diğer yöntem ise ultraviyole (UV) ışığı ile organik moleküllerin bozunmasını içerir. OCP ve PCB karışımının UV ışığı ile bozunma işleminden sonra GC'den alınan kromatogramlarından OCP'lerin pikleri yok olurken PCB'lerde önemli bir değişikliğin olmadığı gözlenmiştir. Bu çalışmada OCP ve PCB karışımını ayırmak için fotokatalitik bir yöntem geliştirilmiştir. Katalizör olarak kullanılan TiO2 ucuz, suda çözünmeyen, tekrar kullanılabilen ve toksik olmayan yarı iletken bir malzemedir. Aroclor 1260 ve p,p'-DDT çözeltilerine TiO2 (0,30g/10mL) varlığında 254nm dalga boyundaki UV lambası(40 Watt) ile 60dk ışınlama yapılmıştır. Işınlama öncesi ve sonrası GC-ECD ile kromatogramları alınmıştır. Kromatogramlar karşılaştırıldığında p.p'-DDT piklerinde azalma gözlenirken Aroclor 1260'ın piklerinde önemli bir değişikliğin olmadığı saptanmıştır. Alt teşhis sınırı p.p'-DDT, Aroclor 1260 için sırasıyla 0,30mg/L ve 0,15mg/L olarak bulunmuştur. Geliştirilen bu yöntem yumurtada denenmiştir. Eklenmiş yumurtadan p.p'-DDT'nin geri alınabilirliği %72,00 Arclor1260'ın ise %82,00 olarak bulunmuştur. Geliştirilen bu yöntem hızlı ve umut verici gözükmektedir.